In mijn werk is de term AI-geletterdheid al een tijdje een van de grote thema’s. Wie begrijpt voldoende van AI om verantwoorde keuzes te maken? Wie kan AI goed inschatten en verstandig gebruiken? Begrijpen we de risico’s en weten we hoe we het slim kunnen inzetten (en dat is meer dan kunnen ‘prompten’)?
Ik moest daar aan denken omdat ik de afgelopen tijd veel gesprekken heb met mensen over AI. Waarmee die mensen dan vooral generatieve AI bedoelen. Omdat ze niet door hebben dat veel van wat ze online doen al heel lang door AI bepaald wordt. Hun social media feeds, de online advertenties die ze zien, de prijzen die ze voorgeschoteld krijgen op boekingssites, etc. etc.
Ik geef toe dat ik ook niet weet hoe auto’s werken, of electriciteit, dus de vraag is of het erg is dat mensen AI niet begrijpen. Maar aan de andere kant: auto’s en electriciteit zijn zodanig gereguleerd dat dat ook niet hoeft. Overheden en producenten hebben er voor gezorgd dat ik niets hoef te begrijpen om het toch veilig te kunnen gebruiken. Zij zien er op toe dat de dingen betrouwbaar zijn.
I.t.t. (generatieve) AI, tot nu toe.
De jonge Fransman waar ik naast zat in het vliegtuig laatst wist niet dat je de tips van ChatGPT over dingen die je kunt doen in Amsterdam altijd moet checken.
De vrienden die ik sprak – hoogopgeleid, veelgebruikers van zowel Claude als CoPilot – wisten wel dat de informatie die uit die systemen komt niet betrouwbaar is.
Maar ze wisten niet dat alle AI-systemen die we gebruiken alleen kunnen bestaan omdat mensen in lagelonenlanden voor 2 dollar per dag zorgen dat al die trainingsdata bruikbaar is en alle rotzooi die mensen invoeren verwijderd wordt. Ze waren in schok.
Ook wisten ze niet dat je in ChatGPT bij de instellingen een knopje hebt dat je uit moet zetten, om te zorgen dat jouw prompts en gebruik niet wordt gebruikt voor het verder trainen van ChatGPT. Handig om uit te zetten als je, zoals een kennis, vertrouwelijk marketingadvies geeft over nieuw uit te brengen producten voor grote merken.
Ik spreek mensen die denken dat ze alle van AI weten, omdat ze kunnen ‘prompten’. Ze realiseren zich kennelijk niet wat AI is en dat het veel meer is dan ChatGPT.
Het bevestigt dat AI-geletterdheid belangrijk is. En dat het nog een flinke klus wordt om mensen er in mee te nemen. Idealiter was dat langzaamaan gebeurt, voordat we al die systemen gingen gebruiken. Maar zo is het niet gelopen (OpenAI had, blijkt uit het boek dat ik hierover las, zelf geen enig idee van de impact die het lanceren van ChatGPT zou hebben op de wereld).
Ik kan me goed voorstellen dat het mensen niet interesseert. En dat ze ChatGPT gewoon gebruiken, omdat het makkelijk en gratis is.
Dat wordt de uitdaging, de komende jaren. Wat moeten we leren? En waar zijn we toe bereid?
149/1000
- Hoe meer je ziet, hoe meer je wilt weten - 10 november 2025
- AI-politieagent - 7 november 2025
- Mijn eigen verhaal - 6 november 2025
Ontdek meer van Elja Daae
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
Geef een reactie