Gisteren was ik in de auto aan het luisteren naar de podcast van Malcolm Gladwell, Revisionist History (zie ook hier). Het was de aflevering over het beroemde lied ‘Hallelujah. Hier vind je hem. [Cor: al geluisterd? Helemaal jouw ding!]
Het verhaal gaat over creativiteit en kunst. Hoe de mooiste creatieve werken ofwel in 1 keer ontstaan, zoals naar verluid gebeurde met Bridge over Troubled Water. Of zoals Picasso werkte.
Maar vooral gaat het verhaal over het feit dat heel veel andere geniale werken alleen ontstaan door iteraties. Door te oefenen en iedere keer iets anders te proberen.
Zo maakte de beroemde schilder Cezanne het portret dat kenners beschouwen als zijn mooiste, nadat hij 3 andere portretten had gemaakt van dezelfde vrouw. Vlak na elkaar. In plaats van een schets te maken en hem in te kleuren, zoals gebruikelijk was bij portretten, schilderde hij haar direct op het doek. Vier keer opnieuw. Maar net weer anders.
Hij had die iteraties nodig om tot het eindresultaat te komen.
Hetzelfde, zegt Gladwell, geldt voor het lied Hallelujah van Leonard Cohen. Het was in zijn oorspronkelijke versie lang niet zo treffend en mooi als het vandaag de dag is. En Cohen was zelf niets eens degene die het in verschillende iteraties wist te brengen tot wat het nu is. Daar waren heel wat andere mensen voor nodig. Zoals Gladwell zegt in zijn podcast, de huidige versies zijn eigenlijk kopieën van de kopie van de kopie van het origineel (luister de podcast voor de uitleg! De ‘originele kopie’ in dat rijtje is deze van JJ Cale).
De reden dat het Gladwell intrigeert is natuurlijk de vraag: welke geniale werken ontstaan NIET omdat kunstenaars NIET de tijd nemen om in iteraties te werken? En: hoe zorgt je die resultaten wel tot stand komen?
Hoe kon je zorgen dat bijzondere dingen, die alleen kunnen ontstaan als iemand de moeite neemt om dingen te blijven proberen, tot stand worden gebracht?
Wat wordt er allemaal NIET gecreëerd, omdat mensen voortijdig opgeven?
Maar wat mij intrigeert is de vraag: Kun je van ieder resultaat een briljant resultaat maken als je de ruimte hebt voor iteraties?
Of zit er soms gewoon niet meer in?
PS Voor de vaste lezers die op hebben gemerkt dat ik gisteren niet geblogd heb: ik had een artikel klaar staan voor gisteren dat ik vergat te publiceren. En toen ik het net doorlas vond ik het het publiceren niet waard. Hopelijk maakt de nieuwsbrief van vandaag dat gebrek aan content goed. 😉
- Yogamatje - 20 mei 2023
- Aiiiiiiiiiii - 11 mei 2023
- Anoniem bloggen bestaat straks niet meer echt - 3 april 2023
Geef een antwoord