Ik was lekker een beetje aan het rijden vandaag. Van Nootdorp naar Wassenaar. Van Wassenaar naar Heemstede. Van Heemstede naar Nootdorp. Heerlijk. Beetje genieten van de strakke Nederlandse wegen. De weilanden. Het zomergroen. De sloten.
Me een beetje verbazen over de vele gebouwen en rotondes en wegen overal. Werkelijk waar. Ik was even verdwaald in Nootdorp/Ypenburg en wist niet wat ik zag. De gebouwen lijken gewoon uit de grond gestampt. Ik neem aan dat dat een goed teken is?
Al rijdende en peinzende vroeg ik het me af.
Of al die groei nou perse goed is. Sterk beïnvloed door dat boek natuurlijk. Maar ook vanwege vragen die al langer door mijn hoofd spoken. Is het niet gewoon genoeg? Heb ik echt een nieuwe theesmaak nodig? Een nieuwe tafel? Een nieuwe tas? Rucola die naar wasabi smaakt?
Wat wil ik eigenlijk bereiken, in materieel opzicht, en waarom? Wat streven we met zijn allen na?
Groei lijkt me goed als het betekent dat niemand honger hoeft te lijden, iedereen goede gezondheidszorg krijgt, onderwijs krijgt, beschermd wordt tegen oorlogen en natuurrampen. Groei in kwaliteit van leven, is dat eigenlijk.
Maar groei is kennelijk alleen meetbaar in volume en kwantiteit. Niet in diepgang en kwaliteit.
Ik was zondag in Den Haag. Shoppen.
Als we in Nederland zijn, gaan we altijd shoppen. In Hongarije/de VS/Turkije kunnen we niet vinden wat we zoeken qua schoenen, kleding, kinderschoenen, boeken, etc. etc. Dus: shoppen.
Vantevoren denk ik dan: leuk, een nieuwe broek/schoenen/boeken/een tas kopen.
Maar na een uurtje rondwaren door de stad lijkt het allemaal een stuk minder aantrekkelijk, dat shoppen.
Met zijn duizenden tegelijk op zondag de stad in. En dan tegen elkaar zeggen: pfff wat doen al die mensen hier zeg! Ironisch, ja, als je er zelf ook loopt, daar ben ik me van bewust.
Als ik nu in Den Haag loop, weet ik werkelijk niet waar ik moet beginnen. Er zijn zoveel merken. Zoveel winkels. Zoveel schoenen.
Ik voel me verlamd. Keuzeverlamd.
En gedeprimeerd. Omdat ik kan kopen wat ik wil en kan kiezen wat ik wil maar niet kan kiezen.
Hoe stom is dat? Hoe eerste-wereld kun je het hebben? Dat winkelen een tijdverdrijf is en dat je dat niet eens leuk vindt? Het is te blasé voor woorden.
Meneer Verhaeghe noemt het in zijn boek een bizarre ontwikkeling, shoppen als tijdverdrijf. En ik geef hem gelijk. Door dat boek vielen er wel wat puzzelstukjes op hun plek, in mijn hoofd. Onder andere over die keuzestress die ik voel bij dat ‘lekker shoppen’.
Meer keuze. Meer te shoppen.
Steeds vaker vraag ik me af, zowel als consument als vanuit mijn werk als marketeer: wat is eigenlijk het doel van al die keuze? En wie bepaalt eigenlijk of die nieuwe variaties en producten aansluiten bij wat wij willen en nodig hebben? En wat is het nut? En wat is de prijs? Wat zijn eigenlijk maatschappelijk verantwoorde producten en diensten om je geld aan uit te geven? En waar zouden we eigenlijk gewoon mee moeten stoppen met zijn allen? En als we stoppen, heeft dat dan een negatief effect op ons welvaren (vanwege de werkgelegenheid etc.)? Of geeft het juist een impuls om dingen anders te doen?
Voting with your feet, zoals de Amerikanen zeggen.
Heeft dat zin?
En wat voor zin dan?
Willen we groei omdat we armoede en ziektes willen opheffen? Omdat we meer kunnen delen als we meer hebben? Of willen we groei omdat, tsja. Omdat… Omdat?
Zo gaat dat bij mij. Diepe, diepe gedachten heb ik al rijdend door het Hollandse landschap en kijkend naar de kilometers mooi nieuw wegdek die me langs duizenden vierkante meters mooie nieuwe kantoorgebouwen voeren…
UPDATE
Na plaatsing van dit artikel kreeg ik twee kijktips. Ik heb ze allebei gekeken, allebei indrukwekkend. Vooral de eerste (‘Vrijheid’) sluit goed aan. De tweede laat zien hoe al die keuze, ook in het leven, in bredere zin, soms verlammend werkt.
@Elja1op1 In dat geval heb ik twee kijktips voor je: http://t.co/2LlQ3YgBHt #vrijheid http://t.co/yeYLo95En1 #alleswatwewilden
— Tefke van Dijk (@TefkevanDijk) August 6, 2013
- 50 worden: het alternatief is minder - 11 augustus 2024
- Vakantie - 1 augustus 2024
- Achieve more - 25 mei 2024
Hendrik-Jan zegt
Ik koop heel weinig in reguliere winkels. Ik ben gek op de kringloopwinkel. Andermans afdankertjes. Het verbaast mij wat mensen wegdoen. Ik kan ervan genieten om (heel goedkoop) met heel mooie dingen thuis te komen. Daar krijg ik geen genoeg van. Het is verslavend, bijna net als shoppen, maar dan goedkoper. Verder koop ik alleen in de opruiming: ik kwam laatst met 3 overhemden en een blazer thuis en was trots. Heel mooi en goedkoop.
Debbie Peteri zegt
Onderwijl verkeert Nederland in een crisis (as they speak)…..
Elja Daae zegt
Ja, gek is dat. We blijven shoppen (om het shoppen). We worden daar ook toe verleid. Gisteren tip gekregen voor mooi documentaire over dit soort dingen, ik zal hem er zo nog even bij zetten. Via Tefke van Dijk: http://t.co/2LlQ3YgBHt
Debbie Peteri zegt
Ik hoop dit te onthouden, want ik wil hier zeker nog een keer naar kijken. Bedankt voor het delen van de link, Tefke & Elja.
Elja Daae zegt
Jij bedankt voor de reactie!!
Peter Pellenaars zegt
Hoewel ik weinig koop (en nooit ga shoppen om het shoppen) vind ik nog steeds dat ik soms (steeds minder) te snel tot aankoop overga. Ook verbaas ik me iedere keer weer over de onnoemelijke variatie bij de meest basale producten. Waarom toch die long tail bij voorwerpen waar het (in mijn ogen) niet echt nodig is of iets toevoegt. Is het uiteindelijk alleen maar om ons te kunnen onderscheiden? Maar weten we wel wat de prijs is die daarvoor betaald moet worden? En dan doel ik niet de prijs bij de kassa, maar de impact van het productieproces op mens en milieu.
Ik heb gekozen om te minderen op alle vlakken. Bewuster te zijn met waarom ik iets denk nodig te hebben, en indien het antwoord echt een ja is, wat dan een goede keuze zou zijn. Het kost wat meer tijd, maar het positieve effect is wel dat je de impulsaankopen (die toch vaak wel het snelst een negatief gevoel achteraf geven) automatisch achterwege blijven.
Elja Daae zegt
Knap is dat. Ik val er zelf heel vaak aan ten prooi. Gedeeltelijk omdat ik het al zo’n gedoe vind en dan opgelucht ben als ik wel iets kan vinden. Maar ik leer het nog wel… Ik moet wel. We moeten wel.
En die long tail, inderdaad. Wat een onzin is het soms.
Aleid zegt
Heel herkenbaar, ik heb regelrecht een hekel aan shoppen, precies om dat gevoel. De verlamming en de schaamte omdat ik eigenlijk blij moet zijn dat ik alles kan kopen wat ik nodig heb en dan niet kan beslissen (dat boek he, tsss, dat boek, echt een trigger voor mijn mindset in elk geval, grappig dat jij dat ook gelezen hebt).
Anyway, mijn oplossing, omdat je soms toch wat moet kopen, ook al kan of wil je niet shoppen, is online bestellen zoveel mogelijk. Ik heb een paar sites die me bevallen en daar kies ik dan. Minder keuze (door mijn eigen bepaalde grenzen dan he) en dat werkt goed, want ja, ik kan de kinderen toch niet in hun nakie naar school doen… O ja, of naar winkelcentrum Paddepoel gaan, daar hebben ze veel minder winkels – daar gaan we altijd naar toe voor schoenen. 🙂
Elja Daae zegt
Paddepoel! Gezzzeellliiggg…! 🙂 #not?
Ja, dat boek, van Hettie gekregen, echt een eyeopener. Alles valt op zijn plaats, nog iedere dag nieuwe dingen waarvan ik denk: precies…!
Mijn oplossing is de uitverkoop en het toeval. Dus vandaag stad in, enige schoenenwinkel die om half tien open is, alleen het uitverkooprek, en daar dan uit kiezen. Dan weet je ook zeker dat je schoenen hebt die niemand anders heeft, want dan heb je als de uitverkoop al meer dan een week gaande is, echt wel de achterblijvertjes. :))
aleid zegt
Nee, helemaal niet gezellig, maar wel efficiënt: gratis parkeren voor gezinnen, maar twee goede schoenwinkels, twee kledingzaken die de moeite zijn etc. Dus daar winkelen beperkt je fysieke keuze direct en dat maakt het superhandig. Ik ga er nu ook naar toe voor Sint & kerst aankopen. Er is 1 speelgoedwinkel, een blokker, een drogist en een boekenzaak en o ja voor de hopeloze cadeau gevallen een slijter. Precies genoeg dus…..
En ja, uitverkoop, dat werkt ook wel goed….. maar alleen als de meeste mensen al weer weg zijn idd,,,,
Jacob Jan Voerman zegt
Gosh.
Ik liep vandaag in Nijmegen. Om een boek te kopen. Marcel Proust. De kant van Swan. Ik wilde dat al heel lang. Maar het was te duur. Zaterdag viel ik in om oud papier te lopen. Daarmee verdienden ik bijna genoeg om het te kopen. Dus heb ik het maar gedaan.
Ik liep in de stad, en dacht na over een blog. Want ik zag overal slimme truuks om mensen geld uit de zakken te kloppen. (komt door je blogs).
Toen dacht ik. We lossen alles op als we alleen nog kopen wat we nodig hebben, en wat we voor ons geluk willen. En bij dat laatste goed bedenken dat iets kopen om geluk te vieren iets heeeeeel anders is dan iets kopen om te vedringen dat je ongelukkig bent. Want dát is volgens mij aan de hand. En daar spelen veel marketing mensen op in. (ook weer beïnvloed door jou: angstmarketing)
Dus wel dat boek. Dat is mooi. Dat verrijkt me.
Niet al die lekker fast food dingen. niet de gemaksdingen.
Lekker eten? Natuurlijk! Maar dan ook er van genieten. Genieten van het moment. Dus amusement en zo is prima, maar niet als vlucht.
Nou daar dacht ik dus aan vandaag.
En toen schreef jij dit blog.
Elja Daae zegt
“We lossen alles op als we alleen nog kopen wat we nodig hebben, en wat we voor ons geluk willen. En bij dat laatste goed bedenken dat iets kopen om geluk te vieren iets heeeeeel anders is dan iets kopen om te verdringen dat je ongelukkig bent. “.
Ja. Dát. Het is alleen heel moeilijk om bij jezelf na te gaan waarom je iets koopt. Het is zo makkelijk om iets te kopen om je goed te voelen. Liefst in drie kleuren 🙂
Ik merk ook hoe lastig ik het vind om afstand te doen van dingen. Ik moet wel, met al die verhuizingen. Maar ik doe het niet genoeg.
Jacob Jan Voerman zegt
Het is voor iedereen anders, dus geen algemene richtlijnen. Maar ik weet dat als ik eerlijk ben naar mezelf, dat ik het weet. En als ik het niet weet, dan ben ik in de verkeerde bui om iets te kopen. Net zoals met lekkere trek een supermarkt inlopen. Foute boel.
Probeer me er aan te houden, maar lukt lang niet altijd. Ik denk dat het feit dat ik niet veel geld heb, hier een goede bescherming voor is.