Je hoort mensen wel eens zeggen dat het verdriet nog rauw is. Het is een beetje een gekke manier om uit te drukken hoe je je voelt. Maar het is precies hoe ik me vandaag voelde toen ik opstond.
Ik had de hele nacht gedroomd over ouderfiguren en volgens mij ook over mijn moeder. Misschien kwam het omdat we het over de cognac hadden uit mijn geboortejaar. Die kwam mijn vader langbrengen nadat ik 50 was geworden vorig jaar, om samen te toasten. Hij had hem niet lang na 1974 gekocht met mijn moeder en altijd bewaard. We hadden het gisteren over die cognac, die in een donkere kast ligt te wachten tot de volgende gelegenheid.
Ik lag aan die cognac te denken, half wakker, en bedacht dat ik toch eens aan hem of mijn moeder moest vragen waar ze die dan gekocht hadden. Ze zijn al heel lang niet meer bij elkaar, en hun verhalen over de dingen van voor hun scheiding verschillen soms behoorlijk. Ik was benieuwd of mijn moeder het nog wist. Tot ik me realiseerde dat ik dat niet meer kon vragen aan mijn moeder omdat ze er niet meer is.
Hard van stapel
Ik ging de afgelopen werkweek in met het idee: dat was dat, we gaan weer verder, tijd heelt alle wonden, afleiding is goed. En dat was ook zo, dat afleiding goed is. Maar ik hield mezelf natuurlijk ook gewoon totaal voor de gek.
Sowieso was de werkweek was veel drukker dan ik had bedacht. Er gebeurde veel en ik had inzicht na inzicht. Over de organisatie, over leiderschap, over mensen maar ook inhoudelijk. Het was een week vol lessen.
Ik zat bovendien plotseling midden in een debatvoorbereiding en het debat zelf. Ik hoefde niet veel te doen, maar het zijn altijd hectische dagen in de hoogste versnelling met veel drukte op de avond voor zo’n debat. Het voelde alsof ik continu achter de feiten aanliep. En het hakte er denk ik eigenlijk best wel in.
Ik had ook een paar intense gesprekken met collega’s over het verlies van hun ouders. Dat was heel fijn. Helpend. Maar het is ook heftig. Misschien omdat je met ieder gesprek waarbij anderen delen hoe zij er in zitten en wat zij hebben meegemaakt, een beetje aan het helen bent. En helen energie kost.
Ondertussen krijg ik mailtjes en appjes over dingen rondom mijn moeders nalatenschap. Ik heb er al weken niet veel meer aan gedaan, in afwachting van de notariële afhandeling. Maar ergens knaagt het een beetje.
Door al die dingen samen voelde ik me aan het begin van de vrijdagmiddag heel moe. Tot overmaat van ramp zat ik vrijdagmiddag een paar uur alleen op de verdieping. Het is een hele grote kantoorruimte waar op drukke dagen misschien wel 100 mensen rondlopen. En in je eentje in zo’n ruimte zitten werken is helemaal niet zo leuk. Het gebeurt wel vaker, dus ik probeer tegenwoordig thuis te werken op vrijdag. Maar ik had afspraken op kantoor en was dingen aan het afronden, dus ik had het te laat door. Ik had gewoon eerder naar huis moeten gaan.
Je kunt rouw niet versnellen
Ik merk dat ik ergens ook begin te denken dat het allemaal maar afgelopen moet zijn met dat verdriet. Dat er mensen zijn die hun ouders veel jonger al moesten missen. En dat mijn moeder al heel lang ziek was.*
Alsof ik mezelf veroordeel voor het feit dat ik er nog niet bovenop ben.
Onzin natuurlijk. Ik weet heus wel dat het goed is zoals het komt en dat alles mag en kan. Iedereen een verlies anders verwerkt. Dat er geen tijdslimiet of een beperking op intensiteit op zit.
Rouw kun je niet versnellen of oplossen.
Er is niets aan te doen.
Behalve dan lief zijn voor zichzelf, heb ik geleerd. Zoals lekker ontbijten met F. (gelukt), wandelen en kletsen met A. (ga ik zo doen) en misschien nog even in de tuin werken. Onkruid uit de grond trekken kan ook een vorm van lief zijn voor jezelf.
Hoop dat jullie dat ook zijn. Rauw of niet!
* Het allereerste dat mensen vragen, vrijwel zonder uitzondering, is ‘Was het onverwacht’? Zo’n rare vraag om antwoord op te moeten geven. Ten eerste omdat het moment van doodgaan uberhaupt niet te voorspellen is; en ten tweede omdat ik denk omdat het meemaken van de dood van geliefden altijd onverwacht voelt, zelfs al zie je het aankomen; en tenslotte omdat die vraag impliceert dat ‘verwacht’ overlijden minder impact heeft.
99/1000
- Poneren kun je (af) leren - 19 juni 2025
- Community management maar dan anders - 18 juni 2025
- Doemlezen is leuker met zijn allen - 16 juni 2025
Ontdek meer van Elja Daae
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
Mooi om te lezen dat je met collega’s over jullie verlies kan praten. Sterkte nogmaals!
Mijn beste vriendin heeft euthanasie gekregen en toen wist ik dus wel van tevoren de datum en tijd en ergens gaf dat mij wel rust. Maar het verdriet is er ook dan niet minder om natuurlijk, maar je kan er wel op een bepaalde manier naar toewerken. Moeilijk uit te leggen, haha.
Wel fijn dat je het probeert uit te leggen!
Ik ben wel benieuwd, gezien dit verhaal inderdaad en hoe ik het er nu met mensen over heb die er ervaring mee hebben dat het nooit ‘onverwacht’ voelt zelfs al weet je het, of het moment zelfs in zo’n situatie dan uiteindelijk toch nog onverwacht voelt (zoals ik heb eraren). Of misschien is dat alleen als je er bij bent. Ik heb er gelukkig weinig ervaring mee.
Het voelde voor mij juist helemaal niet onverwacht meer. Wel heel onwerkelijk omdat ik haar ’s ochtends nog had gezien en ’s middags kreeg ik bericht dat ze rustig was heengegaan.
Interessant. Dat geeft maar weer aan dat mijn theorie niet altijd klopt.
Gecondoleerd met het verlies van je moeder, Elja. Heel begrijpelijk dat je je op sommige momenten niet realiseert dat ze er niet meer is. Ze was er tenslotte altijd. En op deze momenten, wanneer alles (pijn, verdriet, onmacht) soms te veel wordt, dan moet je inderdaad lief zijn voor jezelf. Sterkte daarmee.
Dankjewel Peter <3
Was het onverwacht? Nee, ik zag het al aankomen. Huh? Zelfs als ik je hand vasthoud en je blaast je laatste adem uit, is het onverwacht. Ook als iemand al lange tijd ziek is, blijft de dood onverwacht. Het maakt niet uit onder welke omstandigheden iemand overlijdt, het blijft onverwacht.
Is het een beleefdheidsvraag? Waarom vraagt iemand het? Maakt het ‘t overlijden minder triest?
Ik weet het niet. Maar ik realiseer me nu ik het heb meegemaakt precies wat jij zegt, de laatste adem is altijd onverwacht. Ik heb geen idee waarom mensen het vragen. Ik denk dat ik dat misschien vroeger ook deed.
We realiseren ons vaak niet wat we vroeger zeiden. Als het rauw op je dak valt, komen alle opmerkingen echt binnen. Take care!
Ja, dat is het. Dank!