Al jaren broed ik op een artikel. Een artikel over de machocultuur bij radiozenders als 538. En de reden dat ik er gewoon niet meer naar kan en wil luisteren. Maar ik heb het, tot vandaag, niet geschreven.
Ik wilde geen gedoe.
Want de reden dat ik er niet meer naar kan luisteren is dat het zo ontzettend macho en seksistisch is. De grappen, de gasten, de presentatoren en de reclames. Het is zo overduidelijk vrouwonvriendelijk. En het heeft me altijd verbaasd dat die zender toch maar blijft bestaan.
Ik las laatst een stuk over de opkomst van zender FunX en dacht: gelukkig. Er zijn radiozenders die begrijpen hoe de wereld anno nu er uit ziet. Die begrijpen dat die wereld divers is. Wie weet, dacht ik, betekent dat eindelijk het einde van al die sneue radiozenders die lijken te denken dat:
- alleen mannen auto rijden en naar de radio luisteren;
- alleen mannen een doelgroep zijn waar geld in zit;
- mannen allemaal net zo seksistisch en macho zijn.
Ik had het een beetje opgegeven, eigenlijk. Het leek of ik de enige was die zich er aan ergerde dat radiozenders als 538 zich gedragen alsof we nog leven in de jaren 50.
Alleen al de reclames vond ik gekmakend macho.
Zo’n overduidelijke reflectie van een verknipt seksistisch wereldbeeld. Het was altijd een aaneenschakeling van macho-autoreclames (kennelijk rijden vrouwen geen leaseauto’s?) en andere diensten en producten waarvan de radiomakers en hun adverteerders kennelijk aannemen dat alleen mannen ze afnemen. Financiële diensten, softwareproducten, producten voor ondernemers.
Soms zat ik me zo op te vreten in de auto, als ik er toch onverhoopt naar luisterde, dat ik alleen maar kon denken: wíllen ze gewoon geen vrouwelijke luisteraars bij 538? Dat was de enige mogelijke verklaring.
Als je me vraagt: waarom was het dan macho?
Dan kan ik het niet helemaal uitleggen. Daarom heb ik het ook nooit eerder opgeschreven.
Dat vrouwen haarfijn aanvoelen of ze serieus worden genomen leek me niet echt een afdoende rationeel argument.
Want dat vrouwen niet telden bleek echt uit alles, vond ik. De toon, de humor, de stemmen. De neerbuigende toon naar vrouwelijke deelnemers aan spelletjes.
Ik wist 100% zeker: ze gaan niet alleen uit van een mannelijk publiek. Ze denken ook te begrijpen hoe dat mannelijke publiek denkt. Namelijk net als zij. Bijvoorbeeld: mannen nemen niets aan van vrouwen dus je moet altijd mannen de reclame laten inspreken. Je moet altijd iets over auto’s en succes roepen. En af en toe heb je een vrouw nodig met een sexy stem, want daar zijn ze natuurlijk dan wel weer goed voor, die vrouwen.
Welkom in de middeleeuwen.
Ik heb wel eens geprobeerd om aantekeningen te maken tijdens het rijden om mijn verhaal te onderbouwen. Reclames te turven zodat ik ze later op kon zoeken. Maar dat is me nooit echt gelukt (lastig tijdens het rijden). Dus ik heb dat stuk nooit geschreven.
Nu ben ik al een tijd gestopt met luisteren naar 538.
Ik hoef ook niet meer te luisteren, want met podcasts gebruik ik mijn tijd in de auto effectiever en leuker. En als we met de kinderen in de auto zitten, luisteren we naar wat hippere zenders, want die gaan met hun tijd mee. 🙂
Het zou dus kunnen dat het allemaal iets vrouwvriendelijker, of liever gezegd, iets normaler, is geworden. Dat leek me eigenlijk onvermijdelijk. Er zou toch wel iemand wakker zijn geworden, nu jongere zenders zoveel markt pakken door veel beter de maatschappij te weerspiegelen?
Maar vandaag hoorde ik dit radiofragment en wist ik dat er niets veranderd was:
Je moet het even aanklikken, als je dat nog niet gedaan hebt. Binnen een paar seconden hoor je al wat er gebeurt.
Wat de presentatoren (en hun producenten en hun redacteuren) hier doen kan alleen in een machocultuur. Een cultuur waarin vrouwelijke representatie ontbreekt. En waar niet alleen de presentatoren maar ook de producenten en andere beslissers zo dichtgetikt en seksistisch zijn, dat ze niet door hebben dat dit niet door de beugel kan.
En dat in een tijd waarin iedereen het over #metoo heeft.
Ongefreakinglofelijk.
Op iedere andere werkplek waar je het in je hoofd haalt een blote penis voor het hoofd van een vrouwelijke collega of gast te houden als grap, word je op staande voet ontslagen.
Hoe vervelend ik het ook voor haar vind, ik ben blij dat Maan (de zangeres in kwestie) zo schrok. Voor hetzelfde geld had ze heel stoer meegelachen. Want dat werd ze geacht te doen. Dat hadden ik en heel veel andere vrouwen ongetwijfeld proberen te doen. En dan had er mogelijk geen haan naar gekraaid.
Maar nu hoort heel Nederland hoe Maan in huilen uitbarst. Hoe die leuke, jonge, getalenteerde, hard werkende en populaire vrouw naar adem hapt van schrik. Hoe ze probeert zichzelf onder controle te krijgen.
En hoe hard de mannen in de studio moeten lachen om het voorval.
Als ik verantwoordelijk was voor de mannetjes in deze radio, gingen zij en hun kornuiten er op staande voet uit. En ging de hele bedrijfscultuur danig op de schop, na een publieke excuses aan zowel Maan als luisteraars.
Welkom in 2017, heren.
PS Tim zegt het beter:
Kut radio @538
ONGELOOFLIJKE PRUTSERS.
Zo met artiesten omgaan. Niemand moet meer naar die kut radiozender gaan om zijn liedje te promoten. Flikker op. https://t.co/OJTyrz1wF8— Tim Knol (@timknol) December 3, 2017
- 50 worden: het alternatief is minder - 11 augustus 2024
- Vakantie - 1 augustus 2024
- Achieve more - 25 mei 2024
Vandaag schoof Maan gewoon weer aan bij 538. Voor een “goedmakertje”. Een pak meer luisteraars voor de zender en veel gratis publiciteit voor de zangeres. Iedereen blij. Niet in het minst John de Mol, eigenaar van zowel 538 als Maan’s platenmaatschappij.
Zo cynisch zit de wereld dan ook wel weer in elkaar.
Ja zo lijkt het wel inderdaad. Maar ik zag vandaag toevallig weer een artikel circuleren waarin de cultuur van de radio en van 538 in het bijzonder nog eens goed werd aangepakt. Dus ik denk toch wel dat het voer is voor discussie binnen de zender. Zo makkelijk herstel je je merk niet, denk ik, na zo’n flater.
Thanks voor het delen Elja.
Als er nog iemand dacht dat #metoo wel mee viel, hier openlijk en ontzettend duidelijk wat het is. Een grap voor de één en een hartverzakking voor de ander.
Wat zit ze gevangen in een vervelende positie, waarbij ze inderdaad (deels) afhankelijk is van anderen of haar muziek gehoord wordt door de mensen voor wie ze het maakt.
Misselijk.
Heel misselijk.
Ja vreselijk. En ze is niet de enige natuurlijk. 🙁
Wat een horken. Niet om aan te horen.
Sheila Sitalsing maakt deze treffende opmerking er nog bij.
“En ze is voor de verkoop van haar muziek afhankelijk van zo’n zender met morsige mannetjes die denken dat morsigemannetjesfantasietjes leuk zijn. Bah.”
https://twitter.com/sheilasitalsing/status/937409473278341121
Ja goed gezegd. Blehhh!!!
Mooie blog Elja! Wat ongelooflijk dat ze dit hebben durven doen. De reactie van Maan ging me door merg en been, en zeker het feit dat ze zich ook nog probeerde te verontschuldigen. Ik snap dat helemaal; door de schrik had ik waarschijnlijk hetzelfde gedaan. Hopelijk leidt dit inderdaad tot een flinke cultuuromslag bij 538, een zender waar ik ook nog nooit wat van begrepen heb.
Ik betwijfel het helaas een beetje. Ik begreep dat Maan vandaag (live) op 538 gaat praten over het voorval. Lijkt me niet dat daar veel goeds van kan komen, want hoe kun je in die setting sterk zijn en zeggen dat het niet door de beugel kon?
Klopt, ik zou het zelf ook niet gedaan hebben, maar ik lees dat ze deels afhankelijk is van 538. Lijkt me dat ze dat maar eens moet heroverwegen.
Tot nu toe had ik mezelf ervan weerhouden ernaar te luisteren. Nu toch gedaan. De manier waarop het arme kind zich verontschuldigt omdat ze zich helemaal te pletter is geschrokken. Alsof zij er wat aan kan doen dat ze bij zeldzame idioten in de studio staat.
Ja he. Het raakt je echt. Ik heb nu ook de video gezien en die heeft minder impact dan alleen het geluid.