Onlangs kwam ik er achter dat ik nageaapt wordt. Iemand die ik ken gebruikt teksten van mijn website voor haar presentaties. Zonder bronvermelding. Een fanatieke lezer herkende ze, vandaar dat ik het weet. Ik was een beetje boos, geef ik toe. Maar realiseerde me toen dat je er ook anders naar kunt kijken. Oftewel: waarom naäpen feitelijk een compliment is.
Toen ik klein was, had ik een buurmeisjes dat altijd de dingen kreeg die ik ook kreeg. En omdat ik uiteraard de blits wilde maken met mijn nieuwe spullen, was dat naäpen ontzettend irritant. Kreeg ik een muziekdoosje met een ballerina, kreeg zij het ook. Kreeg ik een nieuw joggingpak met ‘break dance’ er op, kreeg zij het ook. En kreeg ik een nieuwe kamer met een hoogslaper en een groot bureau, kreeg zij het ook.
Ik weet niet meer precies waarom ik het zo erg vond, alleen nog dat ik het ontzettend irritant vond. Maar toen ik weer eens huilend naar mijn moeder ging omdat het buurmeisje alweer iets had gekregen waar ik zo trots op was, zei mijn moeder: “Naäpen is een compliment.” Haar theorie was dat er mensen zijn die zelf niet de creativiteit en originaliteit hebben om dingen te bedenken. Dus kijken ze naar de mensen die dat wel hebben. En doen dat na.
Ik geloof niet dat die gedachte me echt troostte. Maar zoals je ziet is de les wel blijven hangen.
Waarom naäpen de markt vergroot en verbetert
Toen ik later voor een klein bedrijf werkte, ondervonden we aan den lijve hoe stressvol naäpen is. Vooral als je klein bent en grotere bedrijven met meer geld proberen je na te doen en stelen je ideeën. Het leverde bij het bedrijf waar ik werkte en bij mij soms de nodige woede op.
Maar ook hier kwam ik iemand tegen die mijn moeders theorie aanhing. Na de nodige stress en het nodige afgrijzen was het credo van het management: het houdt ons scherp. En dat was ook zo. Doordat er naäpers op de loer lagen, werden we gedwongen om sneller te innoveren, hogere kwaliteit te bieden en te zorgen dat we op andere manieren voorop bleven liepen.
Ik heb ook wel eens beroemde ondernemers gehoord die er op wezen dat concurrentie en naäpers de markt vergroten. Zolang je een dienst in je eentje aanbiedt, ben je natuurlijk uniek en dat is mooi. Maar pas zodra er concurrenten komen, gaat een markt zich echt ontwikkelen. En komt er meer groei in het totaal.
Omarm je naäpers
Het kan ook anders. Je kunt er ook heel anders naar kijken. Met een ander frame ga je het heel anders zien.
Zo had ik laatst een leuk gesprek met een gedreven ondernemer die hetzelfde doet als ik. Of eigenlijk hetzelfde als ik ga doen (ik ben bezig met iets nieuws). Ik had wel eens met haar gewerkt op een klus waar ze snel iemand nodig had. Maar ik had haar daarbij meteen verteld dat ik er aan zat te denken om ook zoiets te doen. En dat ik haar wilde waarschuwen dat we misschien concurrenten zouden worden.
Toen ik haar de laatste keer sprak, zei ze: “Houd je me op de hoogte? Ik denk dat de markt groot genoeg is. En het lijkt me leuk om contact te houden.”
Slimme dame, dat. Niet bang voor concurrentie, blij met een sterk netwerk en optimistisch over het feit dat zij en ik uiteindelijk nog meer van elkaar kunnen leren. Als je bereid bent open te staan voor elkaar en je gunt elkaar business, dan ga je vanzelf zien dat er genoeg is voor iedereen.
Je labelt dit soort dingen alleen als ‘naäpen’ als je gelooft dat er niet genoeg is voor iedereen.
Naäpen is een compliment
Ik moet zeggen dat ik niet echt blij wordt van naäpers. En ik heb ze al jaren regelmatig.
Soms is het lastig om ergens de vinger op te leggen, maar weet je dat mensen zich hebben laten ‘inspireren’ door wat je doet. Ik heb het niet over mensen die klakkeloos je webteksten overnemen op hun website, natuurlijk, want die moet je direct met een advocaat te lijf gaan! Al was het maar door ze een boze brief te sturen en te sommeren de teksten te verwijderen.
Nee, ik heb het over mensen die andere dingen kopiëren. Mensen die toevallig dezelfde onderwerpen aansnijden als jij net deed op je blog, op LinkedIn of elders. Mensen die je nieuwsbrief lezen en een soortgelijke stijl gebruiken voor hun eigen nieuwsbrief (of zelfs dezelfde onderwerpen). Mensen die je trainingen vrijwel dezelfde naam geven of proberen mee te liften op iets dat jij eerder doet, schrijft, maakt of organiseert.
Ik moet altijd wel even slikken, moet ik zeggen. Maar als ik weer rustig ben, denk ik: allemaal complimenten. Want jij bent de inspiratie achter wat zij doen. En wie wil dat nu niet zijn?
Wees de inspirator
Inspiratie is een gek ding. Ik moet altijd denken aan deze ‘hink-stap-sprong’-blogs. Ze laten zien dat wij mensen ons nu eenmaal altijd laten inspireren door alles om ons heen. En dat we maar zelden bewust die stappen doorlopen en zien hoe we ergens opkwamen.
Iemand had het laatst over de vraag of er nog wel originele ideeën bestaan in de wereld. Of alles al is gedaan. Maar ik denk van niet. Er zijn iedere dag originele ideeën. Alleen bouwen alle ideeën voort op alle andere, die er al waren, en die we ergens tot ons hebben genomen. Het is jouw blog, jouw boek, jouw nieuwsbrief, jouw LinkedInbericht, jouw Instagramfoto die mij helpt om mijn idee te bouwen.
Weet je wat zo mooi is aan het verhaal van de persoon die mijn webteksten zonder bronvermelding in presentaties gebruikt? Die lezer. Die lezer was namelijk op mijn blog geland, had niets te doen en besloot toen AL mijn blogs van de afgelopen maanden te gaan lezen. Zo kwam het dat diegene de teksten herkende in de presentatie.
Het kwam omdat ik blog. En omdat ik fanatieke, geweldige, betrokken lezers heb. Iets dat de persoon die de presentatie gaf waarschijnlijk niet heeft.
Het zijn de mensen die content produceren die andere mensen verder helpen om hun eigen denken te ontwikkelen. Bloggers, Instagrammers, YouTubers, schrijvers, illustratoren, Facebookers, LinkedInners … zij sturen hun ideeën de wereld in. Het zijn de makers die ons allemaal op ideeën brengen en helpen om nieuwe dingen te bedenken.
Eigenlijk is naäpen een logisch gevolg van wat je doet als maker. Het zou erger zijn als niemand je nadeed. Want dan waren je ideeën nergens geland.
Mijn moeder had gelijk. Naäpen is een compliment.
…
Maar als ik de dame in kwestie weer eens tegenkom, ga ik toch even vragen hoe het zit .. 🙂
- 50 worden: het alternatief is minder - 11 augustus 2024
- Vakantie - 1 augustus 2024
- Achieve more - 25 mei 2024
Geef een reactie