NB Dit artikel is verouderd. Lees eerst dit.
Ik heb een site met online trainingen gebouwd, de afgelopen maanden. Daar ging een lang proces vooraf. Ik was me al heel lang aan het verdiepen in alle mogelijkheden om een LMS (learning management system) te gebruiken. Ik heb er dan ook heel veel uitgeprobeerd, van die LMS-en. En omdat online trainingen steeds belangrijker en grote worden, leek het me nuttig om die reis te delen.
Hosted LMS oplossingen? Of toch een WordPress LMS?
Ik begon met hosted LMS oplossingen, waarbij je zelf de software niet hoeft te implementeren en de vormgeving niet hoeft te verzorgen. Het leken me aantrekkelijke oplossingen, vooral omdat de softwareontwikkeling gewoon doorgaat, terwijl je je er niet druk om hoeft te maken. Je betaalt een bedrag per gebruiker per maand, krijgt een eigen URL (met daarin meestal ook de naam van het platform), en kunt vervolgens direct aan de slag. Je hoeft je kortom nergens anders druk om te maken dan je content.
Ik keek o.a. naar
- Ucourse: een nieuw, Nederlands online trainingsplatform (zie opmerking*)
- Pathwright: een mooi, modern uitziend LMS
- Udemy: een groot en bekend platform dat meteen ook de marketing van je online training doet
Met de bovenste twee ben ik ook echt aan de slag gegaan door er content neer te zetten en te proberen een online training in elkaar te zetten. Allemaal hebben ze hun voordelen en hun specifieke eigenschappen, maar over het algemeen kun je er content uploaden en vrij makkelijk een online training maken.
* UPDATE JAN 2019: van Udemy hoorde ik laatst dat het business model dramatisch is. Het komt er op neer dat Udemy je cursussen soms tot wel 90% afprijst, zodat je er feitelijk nog maar 5 dollar per cursist aan overhoudt. Klink niet als een handige oplossing. Als alternatief had de ondernemer in kwestie het over Teachable.
Waar ik tegenaan liep bij hosted LMS oplossingen
Toch liep ik al snel tegen wat zaken aan. Er waren uiteindelijk 5 dingen die me hebben doen besluiten om mijn eigen leeromgeving te maken met behulp van een WordPress LMS, in plaats van een hosted oplossing.
1. iDeal betalingsmogelijkheid
Als je van plan bent je online trainingen te verkopen aan particulieren of zelfstandig ondernemers in Nederland, moet je iDeal bieden. Zoals ik hier ook zei: uiteindelijk is de betaling natuurlijk een van de belangrijkste momenten van de verkoop. Hoe makkelijker je het mensen maakt, hoe beter het is.
Vooral systemen die in het buitenland ontwikkeld zijn, bieden meestal geen iDeal-mogelijkheid. Voor mij was dat een dealbreaker.
2. Het uploaden van grote bestanden (video)
Online trainingen kunnen niet zonder video. Maar hoe ga je die in je online training zetten? Voor wie video’s direct wil uploaden naar een LMS, blijken veel beperkingen te zijn. De maximale bestandsgrootte laat het uploaden van video’s vaak niet toe.
YouTube is geen optie. Als je je video’s op YouTube zet en embed in je training, moet je de settings instellen op de optie voor ‘private links’. Maar het blijft heel makkelijk voor mensen om de link naar de video te gaan delen. Niet handig als je exlcusieve content hebt gemaakt waar je deelnemers voor moeten betalen.
Vimeo heeft een betaalde optie om video’s te hosten, waarbij je via de instellingen kunt aangeven welk domein toegang heeft tot de video’s. Door je eigen domein in te vullen, zorg je dat de video’s zichtbaar zijn maar niet deelbaar. Je kunt dan ook de verwijzingen naar Vimeo uitzetten.
Wie niet wil betalen voor een pro-abonnement op Vimeo of om andere redenen video’s direct wil uploaden, heeft een platform nodig dat grote bestanden toestaat.
3. Het toevoegen van meer dan 5 niet-betalende gebruikers
Mijn online academie richt zich ook wel op individuen, maar vooral op bedrijven. Het is belangrijk dat ik de online trainingen kan demonstreren aan potentiele opdrachtgevers. Bovendien wil ik het uitgebreid laten testen door testgebruikers.
Als je niet-betalende gebruikers toegang wil geven tot je online trainingssite, is dat met hosted oplossingen soms een kostbare zaak. Vooral met een klein budget. De meeste hosted LMS oplossingen gaan boven zo’n 5 gebruikers een bedrag per gebruiker per maand rekenen. En als je nog in de fase zit dat je aan het testen bent, wil je niet direct investeren in grote abonnementspakketten.
Ik liep al snel aan tegen moeilijkheden met mijn administratie als ik probeerde de gebruikerskosten van testgebruikers en demo-gebruikers binnen de perken te houden (gebruiker X krijgt twee maanden, dan gebruiker Y een maand, etc.). Eigenlijk leidde dit probleem tot een van mijn belangrijkste inzichten: ik wilde meer controle over hoeveel gebruikers ik toegang gaf, op welke manier en voor hoe lang.
4. De taal
Veel van de LMS oplossingen zijn gemaakt in Engelstalige landen en in het Engels. Hoewel platformen als Udemy ook Spaans als taal toevoegen en er wel degelijk Nederlandstalige trainingen te vinden zijn, leek het me niet ideaal. Het is lastig in te schatten welke onderdelen van de navigatie je kunt aanpassen en welke niet. Niet een heikel punt, maar toch ook een nadeel.
5. Controle
Weliswaar kan ik op Udemy zo veel gebruikers toevoegen als ik wil, maar voor het uploaden van grote groepen gebruikers is het niet ideaal. Bovendien verwatert mijn eigen merk als ik het onderbreng in een massaal platform als Udemy. Weliswaar bestaat er een kans dat ik ook via Udemy mijn training kan verkopen, maar of het zo makkelijk is om daar Nederlands gebruikers te bereiken, daar twijfel ik aan.
Ik wil controle over mijn omgeving, mijn merk en mijn gebruikers.
Wat ik zocht in een LMS
Na heel lang zoeken en lezen kreeg ik in grote lijnen helder wat ik wilde. Maar het lastige van een LMS is dat je niet goed weet wat je nodig hebt, tot je het probeert. En je weet niet wat de voor- en nadelen zijn, tot je een specifiek LMS hebt getest.
De verschillen lijken klein, maar ze kunnen in de dagelijkse praktijk enorm zijn. Of hun impact kan blijken als je gaat kijken naar schaalbaarheid.
Gaandeweg kwam ik er achter dat een paar dingen heel belangrijk voor me waren:
- De mogelijkheid om grote groepen in een keer toegang te geven, inclusief nette welkomstemails. Uit ervaring weet ik dat het handmatig toevoegen van grote groepen gebruikers veel werk is en grote kans geeft op fouten;
- Rapportages op groepsniveau. Managers willen graag zien wie van hun collega’s de online training aan het doen is en wat de voorgang is;
- Het kunnen groeperen van trainingen. Ik wil verschillende trainingen als pakket aan kunnen bieden aan groepen mensen, zonder dat ik groepen gebruikers los toegang moet geven tot de uitzonderlijke trainingen. Bovendien wil ik een landingspagina kunnen maken die alle trainingen toont;
- Groepscommunicatie. Als je een groep kunt afschermen van de rest en hun eigen communicatiemiddelen kunt geven, maakt dat de oplossing aantrekkelijker voor opdrachtgevers;
- Nederlandstalig. Geen ramp als de user interface Engels is, maar liever heb ik ook een Nederlandse mogelijkheid;
- Goede betalingsmogelijkheden. iDeal, Paypal en creditcard zijn essentieel; en
- E-mail notificaties. Automatische notificaties zijn essentieel voor schaalbaarheid. Niet alleen de welkomstemail en de login, maar ook reminders en notificaties op basis van specifieke actie of juist het gebrek aan actie.
Niet alle hosted oplossingen die ik bekeek, boden deze opties.
Toch maar mijn eigen LMS voor WordPress
Uiteindelijk was ik het zoeken en uitproberen een beetje moe. Het is niet makkelijk om er voor ieder platform achter te komen wat het kan, wat het niet kan en hoeveel het kost. Vooral de pricing blijft vaak vrij vaag, tot je een account aanmaakt. Uiteindelijk besloot ik dat ik het anders ging doen: ik wilde toch een LMS bouwen in WordPress.
Het nadeel van een WordPress LMS is dat het meer werk is. Een ander nadeel is dat de mensen die de hosted oplossingen bieden, niets anders doen dan nadenken over online leren en wat dat inhoudt. De WordPress aanbieders komen uit de WordPress- en webbouwhoek en zijn misschien minder op de hoogte van de laatste inzichten op het gebied van online leren en e-learning.
Maar het voordeel – controle en kosten – begonnen op te wegen tegen de nadelen die ik zag toen ik mijn wensenlijst vergeleek met bestaande oplossingen.
Ik ben goed bekend met WordPress. Ik werk er al jaren mee en heb zowel mijn eigen site als sites van anderen helpen ontwikkelen en optimaliseren.
Het belangrijkste was voor mij dat ik zonder extra kosten te maken tientallen, zelfs honderden, gebruikers toegang kon geven tot mijn online trainingssite zonder dat ik me druk hoef te maken over extra kosten. Bovendien kan ik mijn eigen domeinnaam gebruiken. En, ook belangrijk, ik ken veel WordPress-kenners die me kunnen helpen mocht de site zowel administratief als technisch meer handen vragen dan ik heb (2!).
NB Het enige echte nadeel van WordPress als LMS – los van dat je alles zelf moet beheren, updaten, beslissen en vormgeven – dat ik tot nu toe, nu ik het allemaal live heb staan, heb ontdekt, is de inlogprocedure. WordPress heeft een nieuwe methode om gebruikers hun logingegevens toe te sturen. Die is volgens WordPress veel veiliger. Maar hij is ook alles behalve gebruiksvriendelijk. Je kunt je gebruikers geen wachtwoord meer toekennen en toesturen. WordPress genereert een wachtwoord voor je gebruikers (tenzij mensen bij het kopen in de WooCommerce winkel zelf een wachtwoord kiezen). De procedure om de eerste keer in te loggen is daardoor vaag en onhandig. Er zijn plugins om de welkomstemail aan te passen, maar ideaal is anders.
WordPress LMS: Sensei vs Learndash
Als je op zoek gaat naar een WordPress LMS, heb je steeds meer keuze. De mijne was gevallen op Sensei. Het leek me een solide platform. Bovendien is het eigendom van, en integreert dus naadloos met, WooCommerce, de webwinkelplugin voor WordPress. Daar komt bij dat WooCommerce (inclusief Sensei) overgenomen zijn door Automattic, de eigenaar en oorspronkelijke uitvinder van WordPress. Mijn ervaringen met Automattic zijn goed: kwaliteit, goede klantenservice. Dus Sensei leek een goede keuze.
Dat bleek ook zo te zijn. Met een paar klikken heb je alle pagina’s die je nodig hebt: een webwinkelpagina, een productpagina. Zelfs zonder speciaal ’thema’ (het design van je website) ziet het er gelikt en duidelijk uit. Al snel had ik een paar lessen online staan.
Maar toen had ik een gesprek met een potentiële opdrachtgever. Met tientallen mogelijke gebruikers in haar achterzag – honderden zelfs. En toen bleek, na een mailwisseling met de klantenservice, dat Sensei me op dat moment (oktober 2016) niet de mogelijkheden biedt om makkelijk om te gaan met grote groepen gebruikers.
Ik stuurde mijn favoriete webhost en -designer, Petra, een mailtje om te vragen of ze me kon helpen om al die functionaliteit te ontwikkelen. Maar haar developers waren slimmer dan ik. Ze vroegen me of ik zeker wist dat een andere plugin, een ander WordPress LMS, die mogelijkheden niet al bood?
Ik was totaal verrast. Ik was helemaal gefocust op Sensei. Ik had al twee plugins en een thema aangeschaft en de eerste trainingen gedeeltelijk klaargezet.
Maar even snel googlen en zoeken in mijn aantekeningen en ik kwam terecht bij LearnDash. Het kon alles wat Sensei kon, maar had ook allerlei mogelijkheden voor het maken van pakketten, voor het toevoegen van groepen en voor het creëren van afgeschermde groepsomgevingen en rapportages.
Sensei gaf me mijn geld gedeeltelijk terug, heel schappelijk. En nu heb ik alles in LearnDash staan. Tot nu toe bevalt het goed. Er zijn kleine dingen die ik anders zou willen en ik moet het hele groepsgebeuren nog testen. Maar ik ben blij met mijn overstap.
Aanbevelingen en aanvullingen
Ik denk dat Sensei voor de meeste online trainers een prima oplossing is. Het vraagt minder kennis van WordPress dan LearnDash en het heeft alles dat het moet doen. Bovendien heb je een fantastische club WordPressexperts achter het systeem zitten en daar kun je op bouwen.
Voor mensen die meer willen, denk ik dat LearnDash een goede optie is.
Ik blijf uiteraard benieuwd naar andere ervaringen. Dus als je aanvullingen hebt, een heel ander LMS gebruikt of juist vragen hebt over specifieke functionaliteit, laat ze alsjeblieft hieronder achter. Samen worden we weer een stukje wijzer. 🙂
UPDATE Zie hier voor mijn meest recente ervaringen en learnings
- 50 worden: het alternatief is minder - 11 augustus 2024
- Vakantie - 1 augustus 2024
- Achieve more - 25 mei 2024
Will zegt
Je hebt gekozen voor Learndash. Ik heb een paar vragen en ben zo brutaal deze aan jou te stellen. Hoop dat je even tijd vindt om mij verder op weg te helpen.
Alvast dank
Groet
Will
– Kan je dit LMS geheel in het Nederlands zetten?
– Is dit uiteindelijk ook gelukt: allerlei mogelijkheden voor het maken van pakketten, voor het toevoegen van groepen en voor het creëren van afgeschermde groepsomgevingen en rapportages
– Kan je een groep dan ook gratis toegang geven voor een training terwijl dezelfde cursus als betaalde cursus zichtbaar is voor iedereen op de website
– Is het ook mogelijk om virtuele klasjes te ontwikkelen (dat bv 5 personen dezelfde cursus doen en bij elkaar kunnen kijken)?
– Is het ook mogelijk om een ‘docent’ te koppelen aan een cursus die ‘opdrachten’ nakijkt en van commentaar voorziet?
Elja Daae zegt
Hoi Will,
Ik moet eerlijk zeggen dat ik al een tijdje wat minder doe met LearnDash. Het kostte me zoveel tijd om alles te koppelen en te onderhouden dat ik ben gaan kijken naar een gehoste oplossing (anewspring). Want al die tijd is ook geld waard. Mijn antwoorden voorzover ik ze nog weet:
Je kunt het in het Nederlands instellen.
Pakketten, groepen en groepsomgevingen zijn vrij makkelijk te regelen (als je het eenmaal doorhebt :D). De rapportages ben ik niet helemaal zeker van.
Gratis toegang geven: volgens mij kan dat. Jij bepaalt zelf of mensen via een betaalmodule betalen of dat je mensen zelf toevoegt, los van de betalingen.
Volgens mij kun je die klasjes inderdaad aanmaken, hoewel ik niet zeker weet of het dan niet gewoon groepen zijn?! Ik weet niet zeker of je nog kunt onderverdelen.
Docenten koppelen kan inderdaad ook. Is gewoon een bepaalde rol in WP.
Nogmaals, achteraf vraag ik me af of het voor veel mensen niet beter is om over te stappen op een hosted oplossing. Groot nadeel daarvan is dat je een bedrag per gebruiker betaalt (voor anewspring dacht ik zo’n 24 euro). Als je mensen gratis wilt laten deelnemen, is dat niet altijd een haalbare kaart.
Succes!