Ik moet nog de prachtige blog posts op lifeofthelovely lezen, en ik moet nog reageren op Jacob Jan’s prachtige blog waarin zo aardig over mij geschreven wordt dat ik er van ga zweven.
Maar ik heb stress, vandaag. Dus het is allemaal niet gelukt.
Vandaag, gisteren en morgen ook nog, stress. De komende maanden, eigenlijk.
We staan hier voor allerlei ingewikkelde keuzes m.b.t. onze toekomst. Een expatbestaan is er een van komen en gaan, en van onzekerheid en internationale verhuizingen. Als je er aan begint is het leuk, maar als het ten einde loopt, wat minder. Hoewel het dan weer heel leuk kan zijn omdat je een nieuw avontuur aan gaat. Maar ja, een avontuur, met drie kleine kinderen…Pfff. Soms is het allemaal een beetje te avontuurlijk, zeg maar.
En internationale verhuizingen, opnieuw ergens settlen, of dat nou in het buitenland is of in Nederland, dat is niet makkelijk. The hardest expatration is the repatriation, zeggen ze, ofwel: voor mensen die in het buitenland gewoond hebben is de moeilijkste uitzending de terugkomst. Althans, als ze langer dan 3 jaar zijn weggeweest. Aldus de theorie.
Expert in geluk en keuzes maken
Van de week was ik ben een lezing van Harvard professor Daniel Gilbert. Hij is gespecialiseerd in onderzoek naar het voorspellen van hoe gelukkig mensen worden of denken te worden.
Wat blijkt? Wat je ook voor keuzes maakt, je wordt ongeveer even gelukkig. Zo deden ze onderzoek bij professoren die op het punt stonden te horen of ze een vaste aanstelling zouden krijgen. Je kunt hier in de VS als onderwijzer ‘tenure‘ krijgen, een baan voor het leven waaruit je niet ontslagen kunt worden. Gevraagd hoe gelukkig of ongelukkig ze zouden zijn over 5 jaar als ze nu wel of niet hun tenure zouden krijgen, dachten de professoren natuurlijk dat ze in zak en as zouden zitten of in de wolken zouden zijn.
En? Niets van waar. 5 jaar later waren de professoren met en die zonder de vaste aanstelling min of meer even gelukkig.
De flexibiliteit van de mens
Ook is aangetoond dat als mensen enorme tegenslagen en rampen (de allerergst voorstelbare) mee maken, ze in 75% van de gevallen na 2 jaar qua geluk ongeveer op hetzelfde niveau zitten als daarvoor. Die andere 25% bestaat uit mensen die in een diep dal raken en er niet meer uitkomen (10%) en een groep mensen die aanvankelijk om lijkt te kunnen gaan met hun verdriet/verlies maar gaandeweg in een dal raakt.
Het heeft iets heel irritants, die wetenschappers met hun statistiekjes en verhalen en overtuigd-zijn-van-zichzelf omdat ze honderden onderzoeken hebben gedaan. Wat weten zij nou? Groot gelijk als je in een diep dal raakt en er na 2 jaar nog niet uit hebt weten te klimmen, denk ik dan.
De keuzes die je in je leven maakt, maken je hoogstwaarschijnlijk niet meer of minder gelukkig. Ook meer geld verdienen maakt mensen niet gelukkiger, althans, boven de 50.000 dollar per jaar. Bij 50.000 dollar (in de VS) heb je alles wat je nodig hebt. Om een ietsepietsje gelukkiger te worden, moet je gigantisch veel meer gaan verdienen. De lijn van ‘geluk’ loopt dus stijl omhoog tot aan 50.000 dollar en daarna zit er nog maar een kleine stijging in.
Getrouwde mensen zijn wel gelukkiger dan ongetrouwde mensen. Maar ja, er is ook een relatie tussen gelukkige mensen en trouwen – die trouwen namelijk sneller. De correlaties zijn niet helemaal duidelijk.
Het enige dat verder aantoonbaar een negatief effect heeft op geluk, volgens de heren/dames wetenschappers, is – hier komt het – kinderen krijgen.
Ja, mijn 3 vriendinnen en ik stonden ook op onze achterste benen. WAT!? Het grootste geluk in ons leven zijn onze kinderen.
Maar goed, er is een nogal steile neergaande lijn te zijn in de geluksgrafiek vanaf het moment dat het eerste kind wordt geboren. HEEL STEIL. haha. En dan worden mensen pas weer gelukkig als de kinderen het huis uit gaan. En daarna zijn ze net zo gelukkig als mensen die geen kinderen hebben gekregen. Want, zeggen de wetenschappers, ieder mens vindt dingen om zijn/haar leven invulling te geven.
Spijt krijgen is geen argument
En (ik stop al bijna hoor, met dit depressieve nieuws), wat ook grappig is (en waarom ik er over aan het nadenken ben), wat ik echt interessant vond was dit. – als je nadenkt over keuzes, en je gaat je inbeelden wat de gevolgen zullen zijn, zijn er uiteindelijk meer dingen die je niet meeneemt in je voorstelling, dan wel. Terwijl die dingen zoveel impact zullen hebben op je ervaring. Je kunt het gewoon nooit allemaal weten.
Tenslotte: Gilbert zei ook dat mensen denken dat ze spijt krijgen van hun keuzes, en dat ze op die manier ook hun keuzes motiveren. De waarheid is dat je misschien wel een beetje spijt krijgt, maar dat dat maar heel even duurt. Daarna pas je je aan, en ga je verder, en zoek je weer het geluk in het pad dat je gekozen hebt of waar je opgeduwd bent. De wijze raad “You will always regret….” is dus onzin, volgens hem. De mens is niet gemaakt om altijd maar stil te staan bij de spijt die hij/zij heeft.
Oftewel: wat je ook doet, het komt goed.
Belangrijke keuze maken? Zo pakte ik dat vanavond aan
Als ik dus nu nadenk over nieuwe stappen, weet ik niet wat ik krijg, en wel wat ik heb. En ook dat het ophoudt, mijn huidige situatie. Dat maakt het lastig. Maar ik en Flap (echtegenoot) moeten toch beslissen.
Misschien denk jij wel over een nieuwe baan. Voor jezelf beginnen. Of juist het omgekeerde: je werkt voor jezelf maar wil misschien liever gewoon weer in loondienst. Misschien denk je over het verkopen van je bedrijf. Of over wat je na school gaat doen. Of na je studie.
Mijn tips voor het maken van life changing keuzes:
- Maak een lijstje van de opties. En weet: alles kan.
Denk niet te klein/smal: alles kan. Je kunt ook naar Amerika verhuizen. Je kunt ook een bedrijf overnemen ipv zelf opstarten. Je kunt ook ontslag nemen en een tijdje uitzendwerk gaan doen. Je kunt dolfijnentrainer worden. Bij Mashable gaan werken. Weet ik veel!
Dwing jezelf om bijvoorbeeld 5 mogelijkheden op te schrijven. Niet doen is ook een optie, he. - Maak een lijstje van voor- en nadelen van de optie waar je het meest over twijfelt
(meestal is het zo dat je twijfelt tussen twee dingen)
Op mijn lijstje vandaag stonden, om je een idee te geven, bij nadelen: geen vastigheid en bij voordelen: financieel aantrekkelijk. - Volg je gevoel.
Om het te volgen, moet je je er wel van bewust zijn. Analyseer je gevoel! Schrijf het op! Maak het concreet!
In de optie die wij vanavond afwezen (jaja…beslissing is geloof ik gevallen) en de optie waarvan we besloten dat we alles op alles gaan zetten om die realiteit te maken (jaja…beslissing is geloof ik gevallen) zat heel veel gevoel, bij mij.
Het voelde niet goed maar ik kon het niet verwoorden.
Toen schreef ik de voordelen op, en de nadelen, en niet in twee woorden. Schrijf dus echt op waarom. Waarom je denkt of voelt dat dat zo is. - Praat er over
Niemand kan zelf alles bedenken. De een is er beter in dan de ander om alles in zijn/haar hoofd uit te werken, maar praten is voor veel mensen een goede manier om tot keuzes te komen. Omdat je dan onder woorden moet brengen wat je voelt. En omdat andere mensen goede input hebben. - Weet dat het goed komt
Wat je ook beslist, het komt goed.
De Harvardprofessor zei het zelf! Je wordt hoogstwaarschijnlijk gelukkig, wat je ook doet. Je bent een mens, en mensen zoeken naar geluk, en als het niet linksom gaat, dan rechtsom.
Het komt goed met jouw keuze, en met die van mij. Let maar op!
PS Plaatje was bedoeld als ‘linksaf of rechtsaf’, voor het lollige element. Is straat bij mij in de buurt.
- 50 worden: het alternatief is minder - 11 augustus 2024
- Vakantie - 1 augustus 2024
- Achieve more - 25 mei 2024
Ik twijfelde voorheen altijd heel erg. Op dat moment dacht ik vooral dat ik zelf niet wist wat ik wilde. Ik heb toen inderdaad geleerd om alles op te schrijven. Met argumenten voor en tegen ontdek je meestal wel dat je gevoel aan de ene kant staat en dat je ‘verstand’ je tegen houdt op de één of andere manier. Waar kies je dan voor? Diep van binnen wist ik heus wel wat ik zelf wilde. Meer en meer kwam ik erachter dat ik me liet leiden door de mening van anderen, of door wat ik dacht dat zij zouden kunnen denken. Lekker ingewikkeld. Als ik nu voel dat ik wiebel, sta ik daar even bij stil. Wat wil ik? En als ik voel dat de keuze uit mezelf komt, kan het eigenlijk niet fout gaan, want al ga ik op mijn bek, dan heb ik die keuze zelf gemaakt, en niemand anders. Dat voelt echt een stuk beter 🙂
toen ik naar Turkije verhuisde, vroeg mijn moeder: ‘Wat als je nou spijt krijgt?” Ik zei: ‘mam, dan kom ik terug. Ik vermoedde toen al dat het geen spijt zou zijn, maar hooguit een niet meer bevallen om wat voor reden dan ook. Zij was helemaal verbaasd en opgelucht 😉 Er is altijd een nieuwe keuze.
Dank je wel voor deze mooie! Echt genieten!
Jij ook bedankt. 😉
Er is altijd een keuze. Iedere keer dat wij naar het buitenland verhuisden (de eerste maanden zijn altijd stressvol) dacht ik ook: worst case scenario verkopen we alles behalve wat dozen met spullen en boeken onze eigen vluchten terug. En dan zien we wel. Zo is het maar net!
Mooie blogpost weer, Elja! Het leest iedere keer weer als een avontuur met een boodschap eronder!
Grappig: ik heb net een TED-filmpje gekeken van Srikumar Rao. Over geluk 😉
http://www.ted.com/talks/lang/en/srikumar_rao_plug_into_your_hard_wired_happiness.html
Voor mij staat punt 3, gevoel, bovenaan. Want als je gevoel oprecht NEE zegt is dát waar je het best naar kunt luisteren.
Maar dat weet jij wel 😉
Wat was punt 3 nou? Focus on the process, not the outcome? Of vind je passie? Of het hele if, then mental model? Prachtig hoor. Dank voor delen. Net met Flap zitten kijken en het helpt nog meer om dingen duidelijk te maken. De wereld vertelt je dat je het op een bepaalde manier moet doen. Het is makkelijk om te gaan twijfelen aan je eigen model – vertrouwen op je hart. 🙂
Precies: vertrouw op je hart!
Dat is ook wat ik je wilde zeggen eigenlijk 😉
Je hebt (heel) veel woorden gegeven aan jouw kiezen, terwijl je volgens mij heel goed in staat bent te voelen wat je wilt. Wat écht bij jou past . . .
Ik begin wel heel nieuwsgierig te worden naar die nieuwe keuze!
Ik ook! Vandaag 180 graden wijziging t.o.v. gisteren toen ik ging slapen. Ach. Het is nooit saai.
Spannend hoor! Dapper dat je al die avonturen aangaat. Ik zit ook in een keuzeproces op dit moment maar nog teveel opties, eerst maar eens alles opschrijven idd.
In het boek “Snow falling on Ceders” staat een zin die mijn tante prachtig vond. Ik had mooie gesprekken met haar, vlak voor haar dood.
Ik kan de zin niet meer precies achterhalen, maar hij ging ongeveer zo:
“All the important choices are made within the chambers of your heart”
En toen bedacht ik dat die kamers van het hart met je mee reizen. Op welke plek je ook bent, wat de omstandigheden ook zijn: je hebt de mogelijkheid om de keuzes van je hart te maken.
maar intussen vreselijk spannend om mee te maken.
vooral om dat die keuzes niet voor niets zo lastig zijn: ik denk dat de mogelijkheden stuk voor stuk aan je trekken: “kies mij!”. en dan maar één kunnen kiezen is anderen teleurstellen. En wie troost ze dan?
ik heb hem gevonden: (en hij is heel anders!)
“He understood this too: that accident ruled every corner of the universe except the chambers of the human heart.”
en misschien betekent dat wel iets heel anders, maar dat maakt niet uit.
Hahaha ik moest echt lachen om die laatste zin. De waarheid was iets pessimistischer dan jij had onthouden, optimistische natuur of zo?? Het is waar – je hart weet wat goed is. En je neemt het overal mee naar toe. Maar ik neem jou en de rest ook overal mee naar toe he. Lang leve de online wereld!!