Ik word marketingactivist, als ik groot ben.
Ik weet nog niet precies of dat betekent:
- Iemand die pleit voor ethische marketing, ethische producten, transparantie; of
- Iemand die (ethische) marketing inzet om de wereld een stukje beter te maken; of
- Iemand die vecht tegen de trucjes en verhalen en beïnvloeding waar we allemaal mee te maken hebben, ook al weten we het niet. Of:
- Zorgen voor marketingbewustwording. Zorgen dat we weten wat we eten, wat we kopen, waarom we kopen, wat we doen, wat de verborgen kosten zijn van producten.
Wat ik wel weet, is dat ik me steeds meer een activist voel. En dat heb ik altijd willen zijn, dus dat komt mooi uit.
Maar ik word het pas als ik groot ben. Want als activist moet je zelf natuurlijk van onberispelijk gedrag zijn. En precies weten en begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.
En dat weet ik niet.
In dat kader:
Ik liep gisteren over het Jaarbeursplein in Utrecht, op weg naar Hoog Catharijne/Station CS voor een afspraak. Ik liep langs een jongen die een beetje stil stond te staan. De rest van de mensen op het plein was uiteraard druk aan het lopen, net als ik. Drukdrukdruk op weg naar werk natuurlijk, zo hoort het.
Het was een leuk uitziende man. Eind twintig. Hippe sneakers, baggy broek tot over zijn knieën, hip shirt, hippe jas.
Twee mannen liepen ons tegemoet, jong, eind 20, rugzakken, beetje studentikoos. Ze liepen de jongen voorbij, draaiden om, zeiden hallo, en duwden hem hun identificatie onder de neus. Politie-in-burger.
Het waren denk ik die massa dreadlocks onder zijn dreadlockspetje die het hem deden.
Oh, en zijn huidskleur.
Het gebeurde precies toen ik langs hem liep. Pre-cies. Ongelofelijk, he? Is het toeval? Of gebeurt dit aan de lopende band? Hoeveel politieagenten in burger zijn er eigenlijk precies? En wat is hun opdracht? En wie controleert dat?
Sinds ik in Turkije woon kijk ik net even anders naar politie in burger. Wat je zou kunnen zien als bescherming voor ons allen voelt niet meer zo. Het voelt als niet weten waar je aan toe bent. Niet weten wie je kunt vertrouwen.
Het doel en de middelen en iets met heiligen
Kijk, ik weet wel dat er heel veel criminaliteit is op en rond het station. Ik heb ook geen zin om daar het slachtoffer van te worden. Mijn portemonnee is gestolen in de Albert Heijn in december (niet in Utrecht, maar toch) en ik ben nog steeds bezig om een nieuw bankpasje te krijgen. En 200 euro kwijt. Niet leuk.
En ja, misschien stond die jongen wel op de most wanted list. Misschien had hij net een inbraak gepleegd of iemand beroofd op het station en stond hij nu een beetje te niksen op het Stationsplein, te wachten op de helers. Misschien beraamde hij een overval, zo stilstaand op het plein. Misschien is hij onderdeel van een bekende bende criminelen die Hoog Catharijne teistert.
Misschien had hij wel iemand vermoord. Verkracht.
Misschien zou ik hem wel terug kunnen vinden als ik nu even google op ‘crimineel opgepakt in Utrecht’.
Het is natuurlijk mogelijk.
Maar.
Het doet toch een beetje denken aan die wereld waarin je als 17-jarige neergeschoten kunt worden omdat je zo ‘stom’ bent geweest om je capuchon op te doen en zo te voldoen aan het beeld dat sommige mensen idioten hebben van hoe een gevaarlijke crimineel er uit ziet.
Of die wereld waar vreedzame demonstranten neergeslagen wordt met traangas.
We wijzen naar andere landen als zijnde raar en anders en vreemd en vol onrecht.
Over vreedzame demonstraties neerslaan: wat in ieder geval niet kan, in onze wereld, is een t-shirt aantrekken waarop staat ‘Zwarte Piet is racisme en naar de Sinterklaasviering gaan, is gebleken. Demonstreren mag, hoor in Nederland. Geen probleem. Democratie. Maar natuurlijk niet tegen onze Sinterklaasviering! Hoe haal je het in je hoofd zeg, dat is gewoon traditie. Dus niet racistisch, wat een onzin. Doe niet zo belachelijk. Sinterklaas is HEILIG.
Het Koningshuis ook, by the way.
(ons valse gevoel van ‘vrijheid’ en ook die demonstratie wordt in deze documentaire aangestipt).
Als een tegengeluid of een ander uiterlijk redenen zijn om mensen op te pakken en/of te intimideren, gaat een maatschappij niet de goede kant op? Als mensen niet voldoen aan de norm, dan weg er mee?
Het was door het lezen van dat boek dat ik dacht: inderdaad. Waar blijven de tegengeluiden? Ik denk zelf ook vaak, bij die tegengeluiden, “nounou, zo’n vaart loopt het allemaal niet hoor, dit is Nederland!”.
Maar als je niet voldoet aan de norm, wat dan?
Je bent voor ons, of tegen ons, he?
Ook bij mij. En hoewel dat zo’n individueel gevoel lijkt, die angst diep van binnen die veel van ons voelen en niet uitspreken, is het dat niet. Geloof me. We zijn allemaal angstig.
Bang voor de islam. Bang voor de Polen. De Roemenen. De economie. De huizenprijzen. Bang voor werkloosheid. Bang om af te gaan. Bang voor ontslag. Voor de toekomst. Voor oorlog. Voor ziekte. Voor verlies.
Angst voor een jongen die een beetje staat te staan op het Jaarbeursplein.
En stil staat. Hoe durft hij! Op het Jaarbeursplein hoor je door te lopen, jongeman. Stil staan is verdacht.
*Stil staan is verdacht.
Want stilstand is achteruitgang. En we willen vooruit.
De economie vaart er wel bij.
De vraag is: vaart IEDEREEN er wel bij, die vooruitgang? Varen jij en ik er wel bij?
“Wat is eigenlijk de prijs van een leven vol nieuwe iphones en Starbucks koffie en hippe sneakers?” dacht ik gisteren (ik heb net een nieuwe iphone en ik zat bij de Starbucks toen ik dit schreef en ik had de dag daarvoor nog hippe sneakers gekocht).
Angst.
Angst is een geweldige manier gebleken om mensen te manipuleren, of het nou gaat om politiek of om consumptie.
Marketingactivisme, mensen. Bij deze.
(met dank aan het bemoedigende zetje van Steven, Jacob Jan en Evelyne)
- Schrik - 19 januari 2025
- Assess yourself - 17 januari 2025
- Loki - 16 januari 2025
Peter Pellenaars zegt
“Wat is eigenlijk de prijs van een leven vol nieuwe iphones en Starbucks koffie en hippe sneakers?” Een gedachte van gelijke strekking had ik na het lezen van Eating Animals over de bio-industrie.
En op nog veel meer vlakken ontdek ik bij mezelf steeds meer weerstand tegen ongebreideld consumentisme. Voorlopig beperkt mijn activisme zich tot mezelf en een kleine kring om me heen. Maar wie weet wat vervolgstappen kunnen zijn.
Bewondering voor je blog. Mooi hoe het continu groeit en een plaats krijgt.
Hendrik-Jan zegt
Heel moedig dat je dit schrijft. Je hebt gelijk. Je suggereert met agenten in burger een veiligheid. Net als met het geven van je vingerafdruk in het paspoort en andere vormen van registratie die de privacy bedreigen.
Ik ben eens op reis naar Italië door de Zwitserse douane gefoullieerd, moest mij tot mijn onderbroek uitkleden. Het vernederende gevoel dat dit bij mij gaf. Ik voelde mij beroofd van mijn grootste vrijheid. Sindsdien vertel ik aan iedereen die zich voor preventief fouilleren uitspreekt mijn verhaal. Het is verschrikkelijk ook al meen je dat je niks te verbergen hebt. Je wordt in je waardigheid diep vernederd.
Ik heb het dagboek dat ik onderweg schreef later online gezet: http://italiaansereis2001.blogspot.nl/2010/08/vrijdag-5-januari-2001.html
Elja Daae zegt
Wat vreselijk, Hendrik-Jan. Wij hadden gisteren ook zoiets, mochten volgens de douane het land niet in. Terwijl we zeker wisten dat we in ons recht stonden. Het had geen zin. We moesten eerst een visum kopen. Dat was nog makkelijk om te doen ook al klopte het niet. Ik ben ook een keer, hoogzwanger, in Amerika, gefoulieerd omdat volgens hun apparaat er een verboden stof aan mijn handen zat. Het apparaat bleek het later mis te hebben. Ik moest naar een klein kamertje met mijn dikke buik, gelukkig hoefde ik me niet uit te kleden maar ik was helemaal in de stress. Brrrr. Iemands ‘vrijheid’ is andermans onvrijheid.
Elja Daae zegt
Ik kwam net dit bericht tegen over de ‘stop & frisk’ policy van politie in NY! http://www.nytimes.com/2013/08/13/nyregion/stop-and-frisk-practice-violated-rights-judge-rules.html?smid=fb-nytimes&WT.z_sma=NY_SAF_20130812&_r=0
Caroline Verhees zegt
Chapeau… Dat is eigenlijk alles wat ik nog heb toe te voegen na alle lovende reacties hieronder.
Elja Daae zegt
Dankjewel Caroline! We’re on to something…
Eelco Martens zegt
Mooi blog Elja! Het zit vol met prachtzinnen. Mooi hoe je al die dingen bij elkaar brengt. “Angst voor een jongen die een beetje staat te staan op het Jaarbeursplein”. In een wereld die verzuipt in zijn eigen tempo zijn wij daar bang voor.
Elja Daae zegt
Thanks! Wat grappig is om te ervaren is dat die artikelen wel degelijk beter worden soms als je ze laat liggen en er nog een tijdje aan kunt schaven. Het was eerst een veel emotioneler stuk. Maar het is nu sterker geworden denk ik, zoals jij zegt brengt het dingen nu beter bij elkaar.
Het is voor mij zelf ook fijn als ik aan jullie goed kan uitleggen wat ik bedoel!!
Carolien Geurtsen zegt
Erg blij met je blog, je brengt dingen mooi bij elkaar, ook een aantal die mij persoonlijk lam leggen bij bloggen, dus food for futher thought.
Chapeau én bedankt
Elja Daae zegt
Lieve Caro! Welke dingen dan (lamleggen)???!!
Fenanda Jacobs zegt
Mooi hoe je angstmarketing en discriminatie bij elkaar brengt en mij eraan helpt herinneren hoe dat allemaal met elkaar samenhangt.
Zowel op zakelijk als prive gebied ben ik veel bezig met racisme én ik heb ook een tijdje de angstmarketing cursussen gevolgd en geloofd (alleen de uitvoering lukte me nooit goed, waarschijnlijk omdat het niet mijn manier was ;)).
Ik zit nu in een zoektocht naar andere marketing manieren (AbbyKerr.com schrijft er ook mooie blogs over), maar ik had nog geen directe link gelegd tussen het vinden van mijn manier van marketen met de inhoud van mijn werk (ja, duh, denk ik nu ;)).
Mijn dank daarvoor!
Elja Daae zegt
Ik heb hetzelfde als jij. Ik begin het grotere plaatje te zien tussen wat ik zie, voel, waarneem, werk. Ik ga zo die website bekijken, klinkt goed.
En FYI, ik hoor veel vaker geluiden dat die aanpak voor mensen niet werkt. Het lastige van die cursussen vind ik dat ze zelf gebruik maken van angstmarketing, EN lessen in angstmarketing verkopen. Er is niets mis met marketing, met dingen slim aanpakken. Maar er zijn grenzen.
Ik hoorde vandaag een reclame op de radio voor een uitvaartverzekering. “U wilt uw nabestaanden toch niet laten zitten met de kosten voor uw uitvaart?”. Sjonge. Zoiets heftigs in het leven van een mens, en dan dan zo op de angst inspelen. Door die reclame realiseerde ik me ook dat het weglaten van informatie net zo zeer een onethische truc kan zijn. Want heel benieuwd wat er gebeurt als je op een rijtje zet wat zoiets kost en wat je nou precies krijgt als je dat product afneemt. Als je naar die reclame luistert, voel je je angstig, maar je voelt ook vaag dat er informatie mist in het verhaal.
Anyway. Blij dat je er iets aan hebt! Misschien vind jij dat boek “Identiteit” ook wel interessant.
Fenanda Jacobs zegt
Hmm, ja, ik begrijp je punt met het voorbeeld van de uitvaartverzekering. Maar het gaat denk ik ook om de toon en de trucjes die gebruikt worden om mensen “binnen te halen” i.p.v. dat er ‘neutraal’ over het product en de toegevoegde waarde geïnformeerd wordt. En ja, die lijn is heel dun.
Wat ik, denk ik, het ergste vind, is dat er angsten en problemen gecreëerd worden die er voorheen niet waren. Ik merk dat ook bij mezelf: dan heb ik een nieuwsbrief gelezen, en die avond zit me iets dwars, maar ik weet niet wat. Tot ik besef dat ik het gevoel heb, dat ik iets ’tekort’ kom, of dat er ‘iets mis zal gaan’ en er iets aan moet doen. Door zo’n nieuwsbrief. Misschien zit er wel een kern van waarheid in die nieuwsbrief en doe ik het als ondernemer of mens niet helemaal perfect, maar so what?
De angstmarketing maakt ons denken minder kritisch. In ieder geval wel bij mij, terwijl ik ervoor getraind ben nota bene om kritisch te denken. Brrr.
Ik ga het boek lezen, ik zal er vast veel in herkennen 🙂
Steven Gort ® zegt
Je zin: “Angst voor een jongen die een beetje staat te staan op het Jaarbeursplein” vat het samen. Onze maatschappij is kapot. Zolang we dat blijven accepteren zal er niks veranderen. Het doet me deugd dat jij die externe blik op onze Nederlandse samenleving toont. Dank voor het plaatsen. Alsnog.
Elja Daae zegt
Jij erg bedankt voor dat steuntje in de rug, Steven. Ik vond het toch eng. Maar blij dat ik het gedaan heb.
Jacob Jan Voerman zegt
Yes !!
Wat een mooi stuk.
Had die : “Als je niet met ons bent, dan ben je tegen ons.” nog in mijn hoofd, om over te bloggen. Want OEH! wat is dat een gevaarlijke !
En inderdaad, wij beschermen onze mogelijkheid om nutteloze dingen te kunnen kopen met had en tand.
Elja Daae zegt
Ja, heel gevaarlijk, dat ‘als je niet met ons bent, ben je tegen ons’. Ik heb dat aan den lijve ondervonden in een aantal van de gemeenschappen waar ik gewoond heb/mee te maken heb gehad en fijn is anders.