Iedere ondernemer en iedere zelfstandige heeft een grote angst: wat als mijn zaak niet goed loopt? Want de waarheid is dat dat gewoon gebeurt. Misschien gebeurt het de meeste zelfstandigen wel op enig moment, zelfs.
Zo zag ik in de statistieken van mijn blog zag ik dat iemand gezocht had op deze vraag: ‘Mijn kapsalon loopt niet goed’. Hij of zij was op mijn blog uitgekomen, via de ondoorgrondelijke formule van Google. Het raakte me. Er spreekt verdriet uit. Maar ook realiteitszin en dat is precies wat er nodig is.
Als je zaak niet goed loopt
Als je als zzp-er niet genoeg verdient, is dat natuurlijk vreselijk. Maar je zorgen zijn denk ik nog groter als je een fysieke zaak hebt, zoals een winkel, een restaurant, een fysiotherapiepraktijk of een kapsalon. Je investeringen zijn meestal veel groter geweest. En als je ook nog eens mensen in dienst hebt, worden je zorgen nog een slag groter.
Ik heb nog nooit mensen in dienst gehad. En ik heb nooit een fysieke winkelruimte gehad met alle investeringen die dat vergt. Dus toen ik net die zoekvraag las vroeg ik me meteen af wat ik zo iemand zou adviseren. Ik heb de wijsheid niet in pacht. Maar ik heb wel ervaring.
Ik heb zelf heel veel fouten gemaakt als het gaat om zaken doen. En ik heb ook dingen goed gedaan, gelukkig. Ik verdien al jaren een inkomen als zelfstandige. Ik heb meerdere bedrijven gehad. Ik heb opdrachtgevers en klanten. En ik blijf leren.
Wat ik zou zeggen, als diegene het me recht op de vrouw af had gevraagd, zijn vier dingen. Vier dingen die je kunt doen als het niet goed gaat met je zaak.
1. Wees realistisch: vraag feedback en reken dingen uit
Een van de grootste fouten die ondernemers maken is, denk ik, dat ze niet realistisch zijn. Ze zien de dingen soms te veel door een roze verrekijker. Ze houden zichzelf voor de gek. Ik weet waar ik het over heb, want ik deed het zelf ook toen ik een webwinkel had. Ik dacht niet voldoende na en nam de dingen niet voldoende door (hier heb ik daar over geschreven).
[waarschijnlijk doe ik dat nu nog, die roze bril opzetten! we hebben allemaal onze roze verrekijkers.]
Het eerste dat je moet doen als het niet goed gaat met je zaak is het romantische ideaal laten varen. En het realisme omarmen.
Realisme betekent dat je gaat onderzoeken of je wel een goed product hebt of een goede dienst. En dat je eerlijk gaat opschrijven wat je aan inkomsten hebt en wat je aan uitgaven hebt. Dat je realistische inschattingen maakt van mogelijke omzet. Dat je eerlijk bent over hoe goed je producten of diensten zijn en over wat je nodig hebt om dingen te verbeteren.
Ik ben bezig met een nieuw business plan, in het verlengde van mijn nieuwe bedrijf. Het bleef een beetje vaag in mijn hoofd, wat het zou opleveren en zou kosten. Tot mijn echtgenoot een avond ging zitten, een rapport zocht over de markt met aantallen mogelijke klanten, een berekening maakte van de kosten en de baten en het allemaal in excel zette in een overzicht per maand. Opeens zag ik zowel de mogelijkheden als de kwetsbaarheden. Phew.
Kortom: zonder realisme en zonder inzicht in de cijfers kunt je niets bereiken en nooit succesvol zijn. Zo simpel is het. Dus als je je zorgen maakt over je zaak, ga zitten, pak papier of een spreadsheet in excel en ga opschrijven wat je kosten zijn per maand en per jaar. En wat je tot nu toe hebt omgezet per maand en hoeveel klanten je hebt gehad.
Of vraag iemand met verstand van cijfers en wat meer afstand tot je zaak om je te helpen. 😉
2. Laag hangend fruit: verminder je uitgaven
Ken je de term ‘laag hangend fruit’? Het laag hangende fruit is het fruit dat het makkelijkst te plukken is. Het zijn de kansen die het meest voor de hand liggen, de successen die het makkelijkst te behalen zijn.
Het is lang niet altijd voldoende, natuurlijk. Het laag hangend fruit is maar een stukje van de oogst. Maar toch: het is een begin.
Als ik zelf geld wil besparen, heeft het zin om te stoppen met koffie van de Starbucks. En misschien is het tijd om te kijken of ik de rente van je hypotheek kan verlagen. Zo is het ook met jouw zaak. Er zijn dingen die je vrij snel kunt doen om te besparen. Misschien kun je een lagere huur onderhandelen met je verhuurder van je bedrijfspand als hij weet dat je het tijdelijk moeilijk hebt. Misschien kun je een tweedehands bedrijfsauto kopen in plaats van een nieuwe. Misschien kun je even wachten met het aannemen van meer mensen.
Toen ik een webwinkel had, gaf ik heel veel geld uit aan dingen die ik misschien niet nodig had. Aan prachtig verpakkingsmateriaal, bijvoorbeeld. Aan te grote voorraden. Aan frustels en fratsen die geld kostten, nog voor ik maar een product verkocht had. Mijn laag hangende fruit waren de uitgaven bij de verpakkingsmaterialenwinkel en bij mijn leveranciers.
Ik maakte die kosten gedeeltelijk door mezelf voor de gek te houden en gedeeltelijk door mezelf te veel plezier te doen. Het was leuk om de frutsels te kopen bij de verpakkingsgroothandel. Ik heb, letterlijk, nog steeds een rol touw staan van die webwinkel en nog steeds een enorme rol inpakpaier van de webwinkel die al jaren geleden is opgeheven. En wat mijn voorraden betreft was ik gewoon niet realistisch. Daarom heb ik na al die jaren nog drie dozen met spullen staan die ik maar niet weg kan doen omdat ik weet hoeveel geld ze vertegenwoordigen.
Kortom: Zet je bril af. Schrijf op wat je uitgegeven hebt tot nu toe, inclusief je opstartkosten en je uitgaven die bij het runnen van een zaak horen. En kijk er eens met een ander oog naar. Als het echt moest, wat zou je dan morgen kunnen besparen? Wat zou je kunnen schappen? En als het echt moest omdat het je anders je zaak zou kosten, waar zou je dan vervolgens mee moeten stoppen?
3. Laag hangend fruit: vermeerder je inkomsten
Laag hangend fruit heb je ook bij je inkomsten. Er zijn altijd manieren om meer klanten te krijgen, om bestaande klanten vaker je zaak in te krijgen en om meer omzet uit een klant in je zaak te halen. Zelfs op korte termijn. Maar het vraagt vaak wel lef en verkoopzin en creativiteit.
Ik weet ook hier een beetje hoe het voelt. Ik ben bezig om een workshop fotografie te verkopen. Ik verdien er niets aan en als het tegenzit verdient de fotograaf die hem geeft er ook niets aan. Maar ik geloof in die workshop en in die fotograaf. Ik vind het leuk om hem in de buurt te hebben en ik wil de workshop graag zelf ook volgen. Dus ik zet alles op alles om hem vol te krijgen. Maar het vraagt wel veel van mijn lef, verkoopzin en creativiteit.
Ik benader partijen die mogelijk interesse hebben in een samenwerking (nog zonder resultaat), ik heb de workshop bij mijn eigen mailinglist onder de aandacht te krijgen, ik blog er over, ik mail mensen die misschien interesse hebben, ik heb een facebookadvertentie ingezet, etc. etc.
Zelfs als je in de put zit en je ziet het niet meer zitten qua omzet, zijn er mogelijkheden. Die zijn er altijd. Maar ze vragen energie en geloof.
Je kunt altijd meer omzet halen, als je energie hebt en dingen durft te doen. Ga maar na:
- Kun je bestaande klanten een email sturen met een speciaal aanbod?
- Kun je producten, diensten, dagen die minder goed lopen met korting aanbieden?
- Kun je pakketten maken van producten of diensten die weliswaar iets minder opleveren maar samen wel meer omzet opleveren?
- Kun je klanten die iets afnemen nog iets extra’s verkopen?
- Kun je iets bedenken waardoor je van klanten een terugkerende hoeveelheid omzet kunt krijgen, door abonnementen bijvoorbeeld?
- Kun je samenwerken met niet-concurrerende bedrijven om nieuwe groepen klanten te bereiken?
- Kun je voor weinig geld een advertentie plaatsen in een medium waarvan je zeker weet dat je doelgroep het leest (huis-aan-huis, lokale krant, Facebook, LinkedIn)?
- Kun je je netwerk vragen om je nieuwe aanbod te helpen verspreiden (zakelijk, sportvereniging, familie, vrienden, kennissen, clubs, verenigingen, netwerkclubs)?
- Kun je iets gratis weggeven dat je feitelijk geen geld kost maar wel klanten lokt of helpt om je product of dienst te leren kennen?
- Kun je een speciaal gratis event organiseren dat je weinig geld kost maar wel klanten de zaak in brengt?
- Kun je een speciaal betaald event organiseren dat je geen geld kost (break-even minimaal) maar de klanten wel je zaak in brengt?
- Kun je een reden bedenken om gratis in het (lokale) nieuws te komen, bijv. met een verbouwing, een jubilieum of de introductie van een bijzonder product of een een bijzondere samenwerking?
Kortom: de kans is groot dat je een of meerdere dingen kunt doen om zowel op korte als langere termijn je omzet te vergroten.
4. Vraag hulp en praat er over
Ik weet niet hoe het met jou zit, maar als het met mijn zaak niet goed gaat dan val ik stil. Terwijl ik niet kan slapen van de stress om mijn omzet (en ja, dat gebeurt dus wel eens), zeg ik er niets over. Zelfs tegen mijn eigen partner begin ik niet snel over tegenvallende inkomsten, mislukte opdrachten of gemiste kansen.
Maar dat is eigenlijk totaal de verkeerde aanpak. Je moet juist wél gaan praten over je problemen. Niet zo zeer met familie en vrienden misschien, hoewel dat emotioneel kan helpen. En zeker niet publiekelijk of met klanten. Maar wel met andere ondernemers, andere zelfstandigen, misschien een bedrijfscoach. Andere mensen zien oplossingen die jezelf niet ziet en helpen je relativeren. Praat over je problemen – voordat het te laat is.
Als je zaak niet goed loopt
Als je zaak niet goed loopt is dat vreselijk. Niet alleen omdat je je zorgen maakt over je inkomen en over de toekomst, omdat je je zorgen maakt over de toekomst van je werknemers. Maar ook vanwege je eigen ego. Je geloof in jezelf. Je plek in het leven.
Je moet je realiseren dat je niet alleen vecht met de werkelijkheid maar ook met jezelf. Dat je niet altijd wil toegeven waar je zelf fouten maakt. Dat de beslissingen die je neemt niet altijd kloppen. En dat je beslissingen soms worden ingegeven door emotie en niet door zakelijke overwegingen.
Misschien is dat laatste niet erg. Maar het is goed om het je te realiseren.
Als je zaak niet goed loopt, kan dat aan alles liggen: aan de markt, aan je locatie, aan je leveranciers, aan de economie, aan de concurrentie. Maar uiteindelijk ben jij er zelf bij. Het is jouw droom. Jij bent het die je zaak sterk wilt maken en volwaardig en laten voortbestaan. Dus jij moet aan de slag met je romantische ideaalbeeld, met de kosten die je best zou kunnen besparen en met je verkooptactieken.
Dat je op zoek bent naar antwoorden is de eerste stap. Ik kan je alleen maar succes wensen en hopen dat je – net als ik – blijft leren! En dat je – net als ik – plezier blijft vinden in de uitdaging.
- Assess yourself - 17 januari 2025
- Loki - 16 januari 2025
- In debat met jezelf - 15 januari 2025
Geef een reactie