Ik ben al jaren ZZP’er.
Niet altijd een hele serieuze, in de zin van dat er druk was op mijn inkomen. Ik had gewoon een droombaan bij klanten als Frankwatching, vanuit het buitenland, en dat was genoeg.
Maar toen kreeg ik de vraag of ik wilde spreken over bloggen. En of ik bedrijven wilde helpen met hun social media aanpak.
En toen begon het pas echt. Ik kreeg te maken met vraagstukken als uurtarieven en offertes.
Dit zijn mijn belangrijkste lessen.
1. Als ZZP’er je uurtarief vaststellen, is iets dat je moet leren
Zo’n uurtarief blijft zoeken.
Ik had mazzel, want ik kende veel mensen die zzp-er waren in ongeveer hetzelfde vakgebied zonder dat ze concurrenten van me waren. Door hun tarieven met me te delen, kon ik bepalen wat mijn tarief zou kunnen zijn.
Ik heb opdrachten gehad waar ik te weinig heb gevraagd. En ook opdrachten waarbij ik te veel vroeg. Soms zeiden opdrachtgevers ja, soms zeiden ze nee. Soms bleek dat anderen veel meer vroegen en het ook kregen. Soms juist niet.
Uiteindelijk moest ik toewerken naar een uurtarief waarvan ik wist dat ik het waard was, dat ik het durfde te vragen, waar ik van af durfde wijken als het me beter leek en waarvan ik wist dat het marktconform was.
Je uurtarief als ZZP’er vaststellen duurt even. Het gaat met vallen en opstaan. Hoe langer je bezig bent, hoe beter het gaat voelen en hoe beter het klopt.
En als je af en toe iets doet zonder daar voor betaald te worden, moet dat kunnen, vind ik. Als je maar weet waar je het voor doet.
2. Ik moest leren om verder te kijken dan dat uurtje aanwezigheid
Als ik een presentatie geef, ben ik lang bezig met de voorbereiding.
Al heb ik het verhaal eerder verteld in grote lijnen, ik maak hem altijd opnieuw, die presentatie. En ik oefen altijd meerdere keren. En ik vervang screenshots en voorbeelden.
Heel wat uurtjes werk.
Daar komt bij dat ik reistijd heb. In die uren dat ik reis, zou ik normaal gesproken werken voor andere opdrachtgevers of voor mijn eigen business, Frankwatching Webinars.
Een uurtarief voor dat uurtje presenteren dekt dus niet de lading.
Ik heb daarom van een vriend, ook ZZP’er, ooit advies gekregen over het berekenen van tarieven op basis van de daadwerkelijke uren die je bezig bent. Dagdeel voorbereiding, dagdeel reistijd, etc. Hij heeft me een formule gegeven die ik nog altijd gebruik.
Inmiddels weet ik ook wat beter hoeveel uur een presentatie voorbereiden me kost en kan ik dus vrij nauwkeurig berekenen hoeveel tijd ik kwijt ben.
Zo kan ik mijn opdrachtgevers een prijs opgeven die mijn uren en kosten daadwerkelijk dekt.
3. Ik blijf investeren in mijn eigen business: mezelf
Alles wat ik als ondernemer aan geld uitgeef, kan ik niet gebruiken voor mijn eigen huishouden. Dus iedere uitgave doet pijn. Treinkaartjes, laptop, internet, cursussen, een printer. Laat staan iemand die mijn huisstijl maakt of mijn website helpt ontwerpen.
Maar ik heb geleerd dat investeren noodzakelijk is. Zonder goede smart phone en laptop en computer ben ik nergens, dus ik heb onlangs een nieuwe laptop gekocht en een nieuwe iphone. Ik voel me er heel dubbel over: leuk om die gadgets te hebben maar wat een geld…
Het zelfde geldt voor kennis. Als ik niet blijf leren, blijf ik niet bij en verlies ik mijn waarde als spreker en adviseur. Dus investeer ik af en toe in trainingen. En zelfs dure buitenlandse conferenties.
Investeren betekent vaak ook: tijd investeren. Ik heb de neiging om maar achter mijn computer te blijven zitten en te werken. Maar om goed te functioneren en om de creativiteit – die mij mijn waarde geeft voor anderen – te blijven onderhouden, moet ik investeren in gesprekken en bijeenkomsten.
Om een goede band met mijn collega’s te houden, moet ik bovendien zorgen dat ik mijn gezicht af en toe laat zien. Niet alles kan alleen maar online :))
Daarnaast zijn er dingen die belangrijk zijn maar die ik zelf beter niet kan doen, zoals een huisstijl. Ook daar investeer ik dus in door die door anderen te laten maken.
Investeren moet.
4. Offertes maken is een kunst
Ik was vroeger notabene een professionele offertemaker- en -beoordelaar, toen ik voor een internationaal advocatenkantoor werkte en later als tijdelijke functie op de aanbestedingsafdeling van een Ministerie. Ik weet hoe moeilijk het is om het goed te doen. Maar het is een skill die iedere zzp-er moet beheersen.
De grootste fout die je kunt maken in een offerte is uitgaan van jezelf in plaats van je klant. Dat heb ik vaak genoeg gezien, in mijn andere functies. Jouw ervaring overtuigt misschien, maar nog overtuigender is het als je laat zien dat je begrijpt waar je klant mee worstelt en waarvoor jij de oplossing biedt.
Ook hier geldt dat ik een vriend in hetzelfde vak heb gevraagd hoe hij dat doet. Hij stuurde me meteen een voorbeeld toe. Aan de hand daarvan heb ik mijn eigen offerte vorm gegeven. Die gebruik ik telkens opnieuw.
Toegegeven, hij ziet er niet zo blits uit. Maar gezien de succes rate denk ik dat hij doet wat hij moet doen.
Ik let o.a. op de vraag: als anderen dan mijn gesprekspartner (bijv. hun managers) dit lezen, krijgen ze dan het gevoel dat ik hun vraag begrijp en dat ik er een goed concreet antwoord op geef? Krijgen ze het gevoel dat ze waar krijgen voor hun geld?
Offertes maken is eng. Vooral omdat ze afgewezen kunnen worden. Maar je gaat hoe dan ook een paar keer (of heel vaak) afgewezen worden, dus je kunt er maar beter tijd in steken en het leren.
5. Meer dan je uren kun je niet verdienen. Of?
Er is een groot probleem met ZZP’er zijn, althans, voor de meeste ZZP’ers. En dat is dat ze nooit meer kunnen verdienen dat het aantal uren dat ze kunnen werken maal een uurtarief.
Je moet wel een erg hoog uurtarief hebben en heel veel uren kunnen factureren, wil dat lucratief genoeg zijn.
Niet voor niets verdienen veel ZZP’ers maar heel weinig. Je hebt niet altijd al die uren verkocht, tenslotte. En veel mensen worden ook ZZP’er om ‘flexibel’ te zijn, lees: wat minder uren te werken dan ze deden in die 40-urige werkweek in loondienst.
Reken maar eens na waar je maximale inkomen ligt als het je zou lukken om al je uren te verkopen. Simpele rekensom. Aantal weken dat je werkt per jaar, maal aantal uren dat je zou willen werken per week, maal uurtarief – kosten – belasting (vergeet niet om dingen als administratie, netwerken, uren die je besteedt aan leadgeneratie etc. af te trekken van het maximaal aantal uren in de week).
Misschien is het genoeg en misschien denk je dat je al die uren wel weg kunt zetten.
Maar grote kans dat je meer wilt.
Er is een reden dat veel ZZP’ers het over ‘passive income’ hebben (en verleid worden om in te stappen in programma’s die hen beloven dat ze de gouden formule hebben): verdienmodellen waarmee ze slapend rijk worden omdat ze niet aanwezig te hoeven zijn als mensen hun diensten afnemen. Online opleidingen met speciale logins waar je videos kunt kijken. Dat soort dingen.
Ik geloof niet in ‘passive income’, maar ik geloof wel in het vinden van methodes om de kennis die je hebt schaalbaar te kunnen delen. Door het schrijven van boeken, het begeleiden van trajecten waar je meer waarde hebt dan de uren die je maakt x uurtarief, door grotere groepen te trainen.
Zelf vond ik het belangrijk om aan iets te werken dat toekomstgericht is. Iets dat groter is dan ikzelf. Iets waarvoor ik anderen in kan zetten om samen iets te laten groeien. Met Frankwatching Webinars heb ik een tweede bedrijf dat niet meer volledig afhankelijk is van mij. Waar anderen ook taken op zich kunnen nemen.
Maar misschien gelden voor jou andere manieren waarop je je kennis kunt schalen. Een blog, bijvoorbeeld, waar je ook kunt verdienen aan affiliate marketing, advertorials en ebooks.
ZZP’er zijn is de toekomst?
ZZP’er zijn is niet zo makkelijk als de kranten het doen voorkomen. Je moet uiteindelijk genoeg geld verdienen om te leven en om al die zekerheden die werknemers hebben, voor je zelf te regelen. Maar als dat lukt, kan het een prachtige manier zijn om je leven en werk in te vullen. En al die zaken hierboven, die leer je vanzelf.
- 50 worden: het alternatief is minder - 11 augustus 2024
- Vakantie - 1 augustus 2024
- Achieve more - 25 mei 2024
maarten zegt
geinig Elja, kwam dit bericht tegen ivm google search over declareren van je reiskosten of niet (want schrik van mijn eigen offerte 🙂
Je was hit nr 4. Hoog, evergreen content volgens mij.
Elja Daae zegt
Ha! Ik had hem nog niet zien opduiken in mijn google key words als topartikel maar misschien is er iets veranderd?? 😀
Debby zegt
Bedankt voor je tips 🙂 als beginneling kan ik me er nog maar een klein beetje van voorstellen haha, maar altijd interessant inleesmateriaal!
Elja Daae zegt
Het begin van een mooie reis!!
Martha zegt
Dit is er een om te bewaren. Dank je wel Elja!
Elja Daae zegt
Graag gedaan!